Co to jest mapa?

Powierzchnię Ziemi możemy przedstawić na powierzchni kulistej (na globusie) a także na powierzchni płaskiej (na planie, bądź na mapie). Ponieważ nie jest możliwe, aby objąć wzrokiem całą powierzchnię zachodzi potrzeba wyobrażenia na płaszczyźnie wszystkie elementy powierzchni Ziemi, których bezpośrednie poznanie byłoby w danym momencie niemożliwe. Takie właśnie możliwości daje nam mapa. Mapa jest obrazem powierzchni Ziemi przedstawionym na płaszczyźnie. Jest ona podstawowym źródłem wiedzy o świecie, a także głównym narzędziem geografa. Mapa pozwala przedstawić na powierzchni płaskiej rozmieszczenie obiektów, oraz zróżnicowanie różnorodnych zjawisk zachodzących w przestrzeni. Tak więc mapa to obraz powierzchni Ziemi, lub jej części przedstawiony na płaszczyźnie na podstawie danego odwzorowania kartograficznego, w określonej skali, oraz za pomocą umownych znaków graficznych.

Ze względu na kulistość Ziemi bardziej naturalne byłoby przedstawienie wszystkich wiadomości o jej powierzchni na pomniejszonej odpowiednio powierzchni kuli. Z uwagi jednak na trudności konstrukcji globusa, jego ciężar, rozmiary, oraz znaczne ograniczenia praktyczne postanowiono przedstawić dokładne obrazy całej powierzchni Ziemi, bądź jej części na płaszczyźnie na którą specjalnymi metodami przenosi się w odpowiednim pomniejszeniu kulistą powierzchnię Ziemi. Przy konstrukcji mapy pojawiają się także trudności, które w dużej mierze wynikają  z kulistego kształtu Ziemi, istnienia nierówności na jej powierzchni, oraz z konieczności uogólnienia obrazu wywołanego poprzez zmniejszenie w stosunku do oryginału. Gdybyśmy pozostawili taką samą ilość treści (np. drogi, miejscowości, nazwy ulic raz miejsc) na pomniejszonej odpowiednio mapie, to z powodu nadmiernej ilości informacji stałaby się ona nieczytelna. Zachodzi więc potrzeba generalizacji mapy czyli redukcji jej treści. Generalizacja mapy polega na uproszczeniu i uogólnieniu rysunku, pominięciu drobniejszych, mniej znacznych elementów przy zachowaniu a nawet spotęgowaniu charakterystycznych cech. O stopniu uogólnienia i wyboru treści  decyduje nie tylko skala mapy, ale również jej przeznaczenie. Istnieją dwie podstawowe metody generalizacji

• Generalizacja ilościowa- pominięcie mniej istotnych elementów np. usuwanie drobnych zakrętów, eliminowanie mniejszych form osadniczych, uproszczenie przebiegu linii brzegowej
• Generalizacja jakościowa- polegająca na uogólnieniu elementów występujących na mapie np. połączenie dzielnic jednego miasta, lub przedstawienie tego miasta za pomocą znaków geometrycznych.