Ameryka Łacińska

W epoce nowożytnej nie istniało jeszcze pojęcie Ameryki Łacińskiej, tak jak je rozumiemy dzisiaj, czyli określające część świata o odrębnej kulturze, historii i stosunkach gospodarczo-społecznych. Pojęcie to pojawiło się dopiero w XIX wieku. Ameryka w tym czasie była dzielona na południową i północną, albo też na posiadłości należące do różnych państw europejskich. Niektóre z tych terytoriów zostały w okresie późniejszym zaliczone do Ameryki Łacińskiej. W skład tych obszarów weszły posiadłości kontynentalne i wyspiarskie, leżące na południe od Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej: należące do Hiszpanii – Królestwo Indii, Indie Zachodnie, Brazylia i Gujana. Granice państw określiły od strony wschodniej, zachodniej i południowej oceany. Nieokreśloną pozostawała granica południowa tych państw.

Tereny, o których mowa, były podzielone pomiędzy sześć europejskich państw, tworzących dwa bloki rywalizujące ze sobą o wpływy polityczne i gospodarcze. Na czele jednego z tych bloków stała Wielka Brytania, przywódcą drugiego pozostawała – Francja. Z tym ostatnim państwem związana była Hiszpania (sojusz dynastyczny), natomiast Anglii podporządkowane były pozostałe państwa – Portugalia, Holandia i Dania.

Kolonizacja Ameryki nie tylko Łacińskiej, ale także i Północnej, odbywała się w czasie nieustannych i zaciekłych walk z Indianami. Proces podboju należy więc do najczarniejszych  kart w dziejach historii ludzkości. Charakter kolonizacji determinowany był przez dwa czynniki. Jednym z nich stał się ściśle określony kierunek europejskiej ekspansji, która nastawiła się na całkowite opanowanie terenów amerykańskich oraz z drugiej strony motorem działań stała się również eksploatacja podbitych terenów, głównie bogactw naturalnych.

Najwcześniej podboje rozpoczęli Hiszpanie. Ich łupem padły Antyle, wyspy Morza Karaibskiego. Kolejnym etapem był Meksyk. Podboju tego terytorium dokonali konkwistadorzy pod wodzą Ferdynanda Korteza w latach 1518-1521. Z podbitych ziem została utworzona Nowa Hiszpania. Jej pierwszym gubernatorem mianowano Korteza. W latach 1531-1533 Hiszpanie dokonali podboju Peru. Na czele grupy awanturników stanął tym razem Francisco Pizarro i Diego Almagro. Po zakończeniu walk o Peru, Hiszpanie ruszyli do kolejnych podbojów. Ich łupem padło Chile, a w XVI wieku skolonizowali również dzisiejszy Ekwador, Argentynę, Urugwaj i Paragwaj.

W 1500 r. do wybrzeży Brazylii dotarł Portugalczyk – Pedro Cabral. Nadał odkrytemu lądowi nazwę Wyspa Prawdziwego Krzyża. Kolonizacja Brazylii rozpoczęła się jednak w 1539 r. Wówczas przybyło około 400 osadników. Portugalczycy szukali w Brazylii przede wszystkim złota oraz szlachetnych kruszców. Poszukiwania przyniosły jednak rozczarowanie. Kolonizatorzy nie odnaleźli złota. Rozpoczęli więc eksploatację gospodarczą nowego terytorium. Na plantacjach pracowali Indianie, których później pod koniec XVI wieku zastąpili Murzyni.

W drodze podbojów cała Ameryka Południowa oraz część Ameryki Środkowej została opanowana (za wyjątkiem portugalskiej Brazylii) przez Hiszpanów. W tym obszarze świata powstało wielkie hiszpańskie imperium. Główne kolonie rozciągające się wzdłuż wybrzeży Oceanu Spokojnego zostały nazwane Nową Kastylią i Nowym Toledo. Później dla tych ziem ustaliła się jedna nazwa – Peru. Nowa Hiszpania (Meksyk) i Peru stanowiły dwie wielkie hiszpańskie posiadłości. Na ich czele stali wicekrólowie. Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii powstało w 1527 r., a Peru w 1544 r.

W połowie XVIII wieku państwa europejskie posiadały następujące terytoria w terenie Ameryki Łacińskiej.

•  Wielka Brytania: Jamajka, Bahamy, Bermudy, Belize, część Małych Antyli
•  Portugalia: Brazlia
•  Holandia: Antyle holenderskie, Surinam, Berbice, Demerara, Essequibo
•  Dania: Duńskie Indie Zachodnie (zachodnia część Wysp Dziewiczych)
•  Francja: St. Domingue, część Małych Antyli, Gujana francuska
•  Hiszpania: Królestwo Indii (większa część Ameryki Południowej, Ameryka Centralna, część Antyli, Meksyk z Kalifornią i Teksasem, Floryda).

Wiek XIX przyniósł niepodległość krajom Ameryki Południowej. W 1824 r. zakończyło się hiszpańskie panowanie na tym kontynencie. W 1835 r. prawie wszystkie państwa południowoamerykańskie (za wyjątkiem Panamy) były niezależne. Droga do wyzwolenia okazała się być walka rewolucyjna (za wyjątkiem Brazylii). Mimo wspólnych doświadczeń państwa amerykańskie nie potrafiły się zjednoczyć dla obrony własnych interesów. W 1819 r. została utworzona republika Wielka Kolumbia, która składa się z Nowej Grenady, Wenezueli i Ekwadoru. Organizacja ta rozpadła się na początku lat 30-tych. Podobnie nie utrzymała się inna organizacja federacyjna – Stany Zjednoczone Ameryki Środkowej (1823 r.), złożona z Gwatemali, Salwadoru, Hondurasu, Nikaragui i Kostaryki.