W przeciwieństwie do tego co działo się na terenie krajów Europy Zachodniej, na wschodzie życie miejskie nie uległo osłabieniu, a wręcz przeciwnie przezywało tutaj swój rozkwit. Przyczyn takiego stanu rzeczy należy się dopatrywać w stanie przemysłu, który rozwijał się głównie w większych miastach cesarstwa. Obok małych warsztatów istniały wielkie manufaktury państwowe. W większych miastach rzemieślnicy tworzyli korporacje zawodowe. W Konstantynopolu te korporacje podlegały prefektowi tego miasta. Do jego decyzji należało przyjęcie nowych członków oraz ustalenie sposobu nabywania surowców, ceny wyrobów itp. To właśnie z terenów Bizancjum pochodziły wykwintne płótna, jedwabie, makaty i dywany. Tutaj wytwarzano luksusowe materiały z kości słoniowej, szkła i szlachetnych metali.
Miasta cesarstwa były wielkimi skupiskami ludzi, które często stawały się problemem dla władz. Kontrasty pomiędzy przepychem a nędzą stwarzały klimat ostrej walki pomiędzy klasami społecznymi. Walki przeradzały się często w otwarte powstania, skierowane przeciwko władzom państwowym.
- Rozwój terytorialny państwa bizantyjskiego w średniowieczu
- Chronologia państwa bizantyjskiego
- Organizacja i charakterystyka cywilizacji bizantyjskiej