Ewolucja ustroju w starożytnym Rzymie

Za datę założenia miasta przyjmuje się rok 753 p.n.e. (wg historyka Marcusa Terentiusa Warrona). Od tego czasu do 509 r. p.n.e. Rzym miał być rządzony przez królów. Tradycja przekazała imiona siedmiu rzymskich królów. Mieli oni panować przez 244 lata. Pierwszym królem Rzymu miał być Romulus. Władza królów była absolutna. Symbolem ich władzy były rózgi z wetkniętymi w nie toporami. Społeczeństwo rzymskie składało się wówczas z pełnoprawnych członków rodu (patriacii) i niepełnoprawnego ludu (plebs). Najstarsi przedstawiciele rodów, tworzyli zgromadzenie starszych (senatus), był on organem doradczym króla. 

Około 509 r. p.n.e. ostatni król Tarwiniusz Pyszny został z Rzymu wypędzony. Od tego roku w Rzymie

została ustanowiona republika. Przyjmuje się, że ten okres w dziejach politycznych Rzymu zakończył się w 30 r. p. Ch. Wówczas zostało w imperium rzymskim wprowadzone cesarstwo. Przybrało ono dwie formy w okresie najwcześniejszym (do 284 r.) – pryncypatu, w okresie późniejszym – dominatu, aż do upadku cesarstwa zachodniorzymskiego.