Pojęcie obszarnicy obejmuje posiadaczy wielkich gospodarstw rolnych. Pojęcie ziemianie tylko ich część, złożoną głównie z polskich posiadaczy ziemskich, nawiązujących do dawnej jeszcze ziemiańskiej i posesjonackiej tradycji. Ta ostatnia kategoria miała niewątpliwie cechy odrębnej warstwy społecznej, mimo że ilościowo była najmniejszą ze wszystkich klas i warstw, liczyła około 60 tys. osób, a więc mniej niż 0,2% całej ludności, a jeśli wziąć pod uwagę ziemian w znaczeniu wyżej podanym, to jeszcze mniej. Obszarnicy dzielili się na kilka warstw według stopnia zamożności, a także według dzielnic kraju. Na przykład obszarnictwo poznańskie, gospodarujące intensywnie na mniejszych zazwyczaj folwarkach, pod każdym względem różniło się od kresowych obszarników, gospodarujących niemal jak przed stu laty, a w razie braku gotówki sprzedających las pod wyrąb. Najwyższym prestiżem społecznym i politycznym w stosunkowo szerokich kręgach cieszyli się ordynaci i posiadacze wielkich fortun, czyli arystokraci. Wśród nich przede wszystkim Radziwiłłowie, Lubomirscy, Zamoyscy czy Potoccy. Wśród obszarników zdecydowanie przeważali Polacy, lecz dość sporą grupę stanowili Niemcy, bo około 10% w skali ogólnopolskiej, ale ich większość znajdowała się na Śląsku oraz 30 – 40% w Poznańskim i na Pomorzu. Było nieco obszarników Żydów, głównie w dawnej Galicji Wschodniej, Rosjan i Ukraińców.