Wśród narodu żydowskiego ze względów religijnych współcześnie wyróżniamy kilka odłamów religii, które tworzą odrębne gminy. Zdarza się, że połączone tworzą związki, pod przewodnictwem rabina. Wszystkie poniżej przedstawione odłamy judaizmu stanowią tradycję religijną narodu żydowskiego. Do wspomnianych odłamów należą:
- Chasydyzm,
- Haredim,
- Ortodoksja nowoczesna,
- Judaizm reformowany,
- Judaizm konserwatywny,
- Falasze.
Chasydyzm – jest nurtem ortodoksyjnym, stworzonym przez Baal Szem Towa (właściwie Izrael Ben Eliezer, żyjącego w latach 1700 – 1760). Według Chasydów najważniejsze
w religii jest wypełnianie rytuałów, pobożność oraz radość służenia Bogu. Chasydzi skupiają się wokół charyzmatycznego przywódcy, nazywanego cadykiem, jest on pośrednikiem pomiędzy nimi, a Bogiem, uczy ludzi nawiązywania właściwych relacji Bóg – człowiek. Cadyk często zajmują się dociekaniami kabalistycznymi. Ruch Chasydów powstał na terenie dzisiejszej Ukrainy, Polski i Białorusi, dziś najsilniej występuje w Stanach Zjednoczonych i Izraelu, co ma związek z eksterminacją Żydów podczas II wojny światowej i ucieczką przed holokaustem. Najpopularniejsi są Chasydzi bracławscy i samarscy.
Haredim (judaizm ultraortodoksyjny) – jest negatywnie nastawiony do wszelkich zmian
i postępu kulturalnego, jego członkowie uznają zasadę „Wszystko co nowe, jest przez Torę zakazane”. Członkowie judaizmu ultraortodoksyjnego ograniczają się do minimalnego kontaktu ze światem zewnętrznym, na rzecz praktykowania tradycyjnych norm obyczajowych i religijnych. Członkowie judaizm ultraortodoksyjny tworzą miejsca odosobnienia, swoiste getta, w których poddają się praktyce religijnej. Członkowie tego odłamu ubierają się w tradycyjny strój XIX wieczny tj.: czarne chałaty (długi płaszcz), białe koszule bez krawata, kapelusze lub jarmułki, nie noszą krótko obciętych włosów z pejsami (peyot), ani brody. Menu Żydów ultraortodoksyjnych składa się wyłącznie z pożywienia koszernego. Niektórzy członkowie nie uznają państwa Izrael, jako przejaw bałwochwalstwa i sprzeczne z zasadami Biblii.
Ortodoksja nowoczesna (neoortodoksja), nazywana też aszkenazyjską, została stworzona przez rabina z Frankfurtu - Rafaela Hirscha w XIX wieku, który kierował się hasłem „Prawo z miejscowymi zwyczajami”. Ten rodzaj judaizmu zmierza do pogodzenia judaizmu ortodoksyjnego ze współczesną kulturą, nauką i społeczeństwem. Członkowie neoortodoksji poszukują kompromisu pomiędzy zasadami społecznymi, a religią oraz tym co dyktuje im życie współczesne. Dlatego nie noszą tradycyjnych strojów, chodzą ogoleni, nie izolują się od świata zewnętrznego. Wspomnianego kompromisu poszukują również pomiędzy prawem religii żydowskiej, a własnym życiem zawodowym. Uczęszczają do synagogi, w miarę możliwości przestrzegają potraw koszernych. Współcześnie na terenie Izraela przyjęto ortodoksję nowoczesną jako religię państwową, urzędową z jednym (z dwóch) Naczelnych Rabinów Izraela. Ze względów różnic liturgicznych wyodrębniły się dwa odłamy ortodoksji: aszkenazyjska oraz sefardyjska, dlatego na czele wspólnoty stoi dwóch naczelnych rabinów Izraela. Sefardyjczykami nazywani są potomkowie Żydów hiszpańskich (wypędzonych w 1492 r.), a także portugalskich i włoskich. Często o ortodoksyjności współczesnych Żydów świadczy jedynie przynależność do ortodoksyjnej świątyni bez praktyk religijnych . Ten odłam judaizmu zdominował współczesnych Żydów z wyjątkiem USA (0,6 mln Żydów ortodoksyjnych).W Warszawie synagoga im. Rywki i Zalmana Nożyków, jest synagogą ortodoksyjną podobnie ortodoksyjni są wszyscy rabini zatrudnieni w chwili obecnej przez Związek Gmin Wyznaniowych w Rzeczypospolitej Polskiej. Członkiem gminy może zostać każdy, kto udowodni, że przynajmniej jedno z dziadków było Żydem.
Judaizm reformowany (postępowy) - powstał w XIX wieku w Niemczech, następnie został rozpowszechniony w USA (dziś żyje ich 1,3 mln). Początki tego odłamu religii judaistycznej związane są z reformą liturgiczną Izraela Jacobsona w 1810 roku, która to wprowadziła do liturgii śpiewy hymnów w języku niemieckim, krótsze modlitwy oraz muzykę organową. Judaizm reformowany uznaje tradycję za historyczną i podlegającą reformą, dlatego np.: uznaje równoprawnie kobiet w liturgii, pozwala na dowolna interpretację przepisów koszerności i obchodzeniu szabatu. Jako jedni z nielicznych, zwolennicy judaizmu reformowanego odrzucają mesjanizm narodu żydowskiego, nazywając się często Polakami, Amerykanami, czy Francuzami uznającymi jedynie żydowskie wyznanie nie narodowość. Żydzi reformowani stosują mniej uciążliwe zasady przejścia na judaizm niż pozostali. Najliczniejsze grupy judaizmu reformowanego można dziś spotkać na terenie USA i Wielkiej Brytanii (tam również występuje judaizm liberalny), najmniej licznie występują w Izraelu .
Judaizm konserwatywny (masorati) – powstał w XIX wieku, dzięki rabinowi reformowanemu Zachariaszowi Frenklowi. Łączy w sobie pośrednio elementy judaizmem ortodoksyjnym i reformowanym. Opowiadający się za utrzymaniem języka hebrajskiego
w liturgii, przestrzeganiem szabatu oraz koszernego menu. Najwięcej zwolenników judaizmu konserwatywnego znajduje się na terenie USA, osiągnęli oni liczbę 1,3 mln. Tamtejsza Zjednoczona Synagoga Ameryki należąca do nurtu konserwatywnego jest najliczniejsza pod względem liczby synagog. Równie duża liczba zwolenników tego odłamu znajduje się w Wielkiej Brytanii.
Falasza (Falaszowie, Fedaszowie), sami nazywają się Beta Izrael – są potomkami zjudaizowanych osadników pochodzenia etiopskiego. Wyznają zasady judaizmu, bez języka hebrajskiego w liturgii (tam stosuję etiopski język gyyz). W wyniku operacji wojskowych w 1984 roku i 1991, zostali uchronieni od śmierci głodowej oraz etiopskiej wojny domowej
i przewiezieni do państwa Izrael.
Inne formy judaizmu występującego współcześnie to np.
- judaizm karaimski,
- judaizm mesjanistyczny,
- judaizm liberalny,
- judaizm humanistyczny .
Judaizm karaimski powstał w 767 roku naszej ery, w wyniku działalności rabina Anana ben Dawida. Ten odłam judaizmu odrzuca Talmud, w zamian za rygorystyczną interpretację Biblii Mojżesz jest uznawany za największego proroka („głowę” wszystkich proroków), lecz wielkim uznaniem cieszą się także księgi Izajasza i Jeremiasza. Według rabinów izraelskich, Karaimom przysługuje Prawo Powrotu, chociaż ortodoksi traktują ich jako mamzerów (wśród Żydów termin ten jest jednoznaczny ze słowem bękart). Życie religijne reguluje „rada mędrców”, wierni spotykają się w tzw. kenesach. Według religii karaimskiej podstawy wiary są zawarte w Dekalogu oraz Dziesięciu Artykułach Wiary. Oto one :
- Wszechmocny Bóg istnieje odwiecznie.
- Jedność i potęga boska nie mogą być przyrównane do żadnej istoty i są niepojętne dla rozumu ludzkiego.
- Wszystko co istnieje, od aniołów począwszy, a na najniższych istotach skończywszy zostało stworzone przez Boga.
- Opatrzność Boża czuwa nad każdą istotą.
- Bóg natchnął duchem proroczym Mojżesza i przez niego zesłał prawo.
- Pięcioksięgu ani zawartych w nim Dziesięciorga Przykazań nie można zmienić ani uzupełnić.
- Prorocy zawsze byli natchnieni duchem Bożym.
- Bóg wyznaczył każdemu człowiekowi nagrodę i karę podług zasług i przewinień jego.
- Wskrzeszenie zmarłych nastąpi w dniu Sądu Ostatecznego.
- Bóg wybawi świat poprzez zesłanie Mesjasza.
Judaizm mesjanistyczny (Judeochrześcijaństwo) – nie jest uznawany przez wspomniane powyżej odłamy judaizmu, a jego członkowie uważają się za spadkobierców starożytnych nazarejczyków. Żydzi mesjanistyczni łączą stosowanie prawa żydowskiego z chrześcijańskim. Judeochrześcijaństwo liczy wiele grupek (największa z nich - Jews for Jesus) zyskał sobie popularność w Stanach Zjednoczonych. Obecnie na świecie istnieje około pięćdziesiąt mesjanistycznych kongregacji i synagog.
Judaizm liberalny – występuję na terenie wielkiej Brytanii od początków XX wieku, jest odmianą judaizmu reformowanego. Wspólnie z reformatorami tworzy on organizację pod nazwą - Union of Liberal and Progressive Synagogues (ULPS). Judaizm liberalny grupuje około 25% żydowskiej populacji w Anglii, zbliżając się w poglądach do niemieckich i amerykańskich wspólnot. Judaizm liberalny popiera program politycznego syjonizmu.
Judaizm humanistyczny – tym pojęciem definiuje się nie – teistyczną (pozbawioną boga) formę judaizmu. Często odnajduje ona swoje odniesienie do kultury narodu żydowskiego. Według tego rodzaju judaizmu odkrywanie prawdy powinno się oprzeć na rozumie, nie wierze.