Organizacja państwa Ariów i Mauriów

Ok. roku 1500 przed Chrystusem pojawiły się na terenie Pendżabu plemiona indoeuropejskie. Byli to Ariowie. Górowali nad miejscową ludnością głównie posiadanym uzbrojeniem (wozy bojowe zaprzężone końmi). Rozpoczęły się walki pomiędzy najeźdźcami a ludnością miejscową, trwające kilka wieków. W ich wyniku Ariowie narzucili tutejszym mieszkańcom swoją władzę.  Nie był to jednak podbój skierowany na wyniszczenie ludności miejscowej, bowiem przybysze przejęli wiele jej osiągnięć i elementów kultury.

Dla pierwszych lat panowania Ariów na terenie starożytnych Indii, charakterystyczne jest powstanie licznych, niewielkich państewek, na czele których stanęli naczelnicy – radżowie. Opis pobytu Ariów w Indiach opisują święte księgi Wedy. Dzięki informacjom przez nie przekazanym, uzupełnionymi treścią poematów epickich Ramajany i Mahabharaty, możemy odtworzyć stosunki panujące w Indiach pod podboju dokonanym przez Ariów.

Ich najbardziej charakterystyczną cechą było powstanie systemu kastowego. Kasta była ściśle zamkniętą grupa społeczną. Przynależność do kasty wynikała z urodzenia. Zmiana przynależności do innej kasty była niemożliwa. Do najbardziej uprzywilejowanych kast w indyjskim społeczeństwie należeli: kapłani (bramini), wojownicy (kszatriowie). Później znajdowali się rolnicy i rzemieślnicy (wajsjowie) oraz ludność podbita (siudra). Jeszcze niższą pozycję zajmowali niewolnicy, którzy rekrutowali się głównie z jeńców.

Przynależnością kastową nie była objęta pewną grupa osób, parających się czynnościami, których nie wykonywali mieszkańcy Indii. Osoby z tej grupy tzw. nietykalni (pariasi) zajmowały się pochówkiem zmarłych albo zabijaniem zwierząt. Tych czynności nie mógł wykonywać członek wyżej wymienionych kast. W tej grupie mogły się znaleźć również usunięte z jakiegoś powodu z kasty.

System kast kształtował się w starożytnych Indiach przez kilka wieków. Do jego utwierdzenia i ugruntowania przyczyniła się również religia. Kapłani-bramini głosili, ze życie doczesne nie jest istotne, bowiem nie jest realne. To tylko ułuda. Oderwanie się od rzeczywistości mieszkańców Indii zostało jeszcze pogłębione przez naukę, którą głosił Budda. Mimo że nędza najuboższych warstw społeczeństwa indyjskiego wywarła na nim duże wrażenie, nie zajął się jednak poprawą ich losu i sytuacji. System kastowy w Indiach funkcjonował oficjalnie do lat 50-tych XX wieku, kiedy zniosła go indyjska konstytucja. Faktycznie jednak w świadomości mieszkańców tego państwa istnieje nadal.

W 500 r. przed Chrystusem Indie zostały podzielone na szereg państewek. Kierowali nimi królowie, którzy nieustannie prowadzili za sobą wojny i podsycali konflikty. Ta sytuacji odcisnęła piętno na pozycji ówczesnych Indii, wpłynęła na ich słabość. Część Indii położona na terenie Pendżabu dostała się pod panowanie Persów. W latach 327 – 326 przed Chrystusem obszar Indii stał się celem wyprawy Aleksandra Wielkiego i jego wojsk. Macedoński władca w trakcie walk odniósł zwycięstwo nad królem indyjskim Porosem. Niebezpieczeństwo, jakie groziło Indiom za strony państwa macedońskiego, doprowadziło do zjednoczenia.

Około 312 r. przed Chrystusem państwo indyjskie na nowo stało się jednością. Dzieła zjednoczenia dokonał pierwszy władza i zarazem założyciel dynastii Mauriów – Czandragupta. Jako swoją rezydencje wybrał miasto Palibothra nad środkowym Gangesem. Za rządów dynastii Mauriów państwo indyjskie przeżywało ponowny rozkwit. Do największego znaczenia doszło za panowania Asioki (ok. 250 r. przed Chrystusem). Asioka w swoich rządach oparł się na nauce Buddy. Organizowano także akcje misyjne do różnych krajów Azji, a także i na tereny Europy. Po jego śmierci państwo indyjskie podupadło. Część północno-zachodnia została ok. 200 r. przed Chrystusem opanowana przez Greków. W 80 r. przed Chrystusem greckie panowanie w Indiach dobiegło kresu. W tym roku na teren państwa wkroczyły koczownicze ludy z Azji. Byli to Kuszanowie. Potęga indyjska odrodziła się dopiero za panowania dynastii Guptów (IV–V w.), by w V wieku ulec najazdowi wojowniczych Hunów.