Źródłem dziejów starożytnego Izraela jest do dziś Biblia. Jest ona z jednej strony zbiorem tekstów religijnych, a z drugiej także źródłem dziejów historycznych Palestyny oraz starożytnego Wschodu.
Hebrajczycy początkowo stanowili luźny związek kilku plemion. Rozwój ich osadnictwa na terenie Palestyny (zwanej przez nich Kanaanem) trwał kilkaset lat. W pierwszych latach Hebrajczycy zasiedlili pokojowo palestyńskie ziemie. Biblia przekazuje nam, że protoplastą narodu izraelskiego był Abraham, który przywędrował na teren Kanaanu z miasta Ur w Mezopotamii. Przyprowadził ze sobą swoje plemię. Jego potomkowie w trakcie długiej wędrówki dotarli aż do Egiptu i tu się osiedlili. Jednak panujące tu złe warunki życia zmusiły ich do dalszej wędrówki. Około XIII/XII wieku pod wodzą Mojżesza przywędrowali do Kanaanu i tutaj już pozostali.
W XI wieku Hebrajczykom zagrozili Filistyni. W tej sytuacji Hebrajczycy żyjący dotychczas w luźnym związku plemion skonsolidowali się i utworzyli państwo. Jego pierwszym królem był Saul. Prowadził on wojny z najeźdźcami. Zwycięsko jednak te militarne zmagania zakończył jego następca na tronie - Dawid (ok. 1000 – 965 p. Ch.). Zdobył Jerozolimę, która stała się od tej pory stolicą monarchii. Rozszerzył także granice nowego państwa poprzez podbój plemion aramejskich oraz podporządkowanie sobie Damaszku.
Największy rozkwit państwo przeżywało za rządów jego następcy – króla Salomona (965 – 932 p. Ch.), syna Dawida. Salomon kontynuował proces umacniania państwa zapoczątkowany przez ojca. Utrzymywał także dobre stosunki z sąsiadującymi państwami – z Egiptem oraz z Fenicją i Tyrem. Za jego rządów państwo zostało podzielone na 12 okręgów. Do zadań każdego z nich należało dostarczanie danin na dwór monarszy. Przeprowadzono fortyfikację najważniejszych miast, rozbudowano kopalnie. Rozwijał się handel.
Za panowania króla Salomona rozpoczęto budowę Świątyni Jerozolimskiej. Została ona wzniesiona około 960 r. p. Ch. na górze Moria. W świątyni przechowywana była Arka Przymierza, zawierająca kamienne tablice z Dekalogiem. Świątynia została zburzona podczas najazdu wojsk Nabuchodonozora w latach 587-586 p. Ch. Później ja odbudowano. W 70 r. całkowicie zniszczyli ją Rzymianie. Jedyną pozostałością jest do dziś tzw. Ściana Płaczu, która jest fragmentem muru świątyni.
Śmierć Salomona oraz brak na tronie wybitnych władców spowodował rozkład państwa izraelskiego. Utrzymanie dworu oraz państwowej administracji pochłaniało wielkie pieniądze. Niezadowolenie mieszkańców oprócz ciągle podwyższanych danin na rzecz dworu, budziły także częste mobilizacje. Doszło do konfliktu w wyniku którego państwo rozpadło się na dwa królestwa:
- królestwo Judy (południe Palestyny)- Izrael (północ)
To drugie państwo przetrwało do 721 r. przed Chrystusem kiedy to w wyniku najazdu wojsk władcy Asyrii - Sargona II, stolica państwa - Samaria, została zdobyta. Podobny los spotkał i Królestwo Judy. W 587 r. przed Chrystusem Judę podbił władca Babilonu Nabuchodonozor. Jerozolima została spalona, a 20 tys. mieszkańców jej mieszkańców zostało przesiedlona między Tygrys i Eufrat. Była to tzw. niewola babilońska. Trwała aż do 539 r. przed Chrystusem. Wówczas Babilon został zdobyty przez Persów i Żydów. (Początkowo nazwę Żydzi odnoszono do członków plemienia Judy (hebr. Jehudi - Juedjczyk), z czasem objęła ona również Hebrajczyków i Izraelitów, zwłaszcza tych wyznających judaizm). Część ludności żydowskiej pozostała jednak w diasporze, czyli w rozproszeniu.