Jedną z pierwszych reform za panowania Piotra I stała się reforma wojskowa. Car zrezygnował z rosyjskiego pospolitego ruszenia szlachty. Oparł armię na powszechnym obowiązku służby. Miała on charakter bezterminowy, aż do utraty sprawności fizycznej przez żołnierza. Rekrutami byli chłopi i mieszczanie. Obowiązek dostarczenia rekruta ze wsi ciążył na jej właścicielu. Kadrę oficerską tworzyli przedstawiciele szlacheccy. Regulaminy określały obowiązki żołnierzy oraz oficerów. Wojsko zostało wyposażone w nowoczesną broń. Udoskonalono także artylerię. Aby zwiększyć bezpieczeństwo przystąpiono do budowy nowoczesnych twierdz w pobliżu Petersburga. Piotra I uważa się za twórcę stałej armii lądowej i marynarki wojskowej. Flota wojenna składała się z 50 większych i z 800 mniejszych jednostek morskich, tzw. galer. Rosją dzięki przeprowadzonym reformom mogła się wówczas poszczycić 100 tys. armią.