Taoizm, (daojia) religijno –magiczny system filozoficzny, nurt myślowy lub jak niektórzy określają system religijny. Jest jednym z kierunków, który łączy myśl moralną z myślą filozoficzna, etyczną i tradycyjnymi wierzeniami chińskimi. Twórcą taoizmu jako zorganizowanej religii był Zhan Daoling (34-156), a następnie w VI w p.n.e Lao-cy (znany też pod nazwą Laozi), kontynuatorem jego myśli był Zhuangzi (IV-III w.p.n.e.)
Za najważniejsze księgi taoizmu uważane są Daodejing oraz Zhuangzi. Lao-cy był autorem dzieła pt.: „Księgi drogi cnoty” czyli „Tao-te-cing” lub „Księga drogi i potęgi, w której zawarł wiele swoich poglądów na życie. Według Lao-cy, każdy człowiek powinien kroczyć właściwą drogą (chińskie tao znaczy „droga”- „siła kosmiczna”, tu chodziło raczej o najwyższy byt moralny) mędrca, który koncentruje się na kontemplacji najmniejszych detali życia z zachwytem dziecka. Samego tao nie da się jednak opisać, a wszelkie tego typu próby jedynie przybliża jego rzeczywistość, ale nie określa ostatecznie. Tao ma dwa przeciwstawne aspekty (jin i jang). Są to kosmiczne zasady, które nieustannie oddziałują na siebie i dopełniają się nawzajem.
Jin oznacza to, co żeńskie, pasywność, mrok, miękkość, wklęsłość i pustkę. Jang natomiast symbolizuje to, co męskie, aktywne, światło, twardość, wysokość i pełnię. Człowiek sam nie może dojść do doskonałości, jednak powinien dążyć do rozwoju duchowego aby osiągnąć stan mędrca taoistycznego i tym samym harmonię z tao. Potrzebne mu są w tym:
- skromne i zgodne z naturą życie, w którym nikt z nikim nie rywalizuje o realizację wygórowanych ambicji,
- zgodność zasad jin i jang, które stanowią warunek harmonijnego świata,
- prostota,
- samotność.
Inne cechy i założenia taoizmu to:
- istnieje duchowa- materialna jedność świata,
- nie należy sprzeciwiać się naturalnemu porządkowi panującemu w przyrodzie,
- człowiek powinien być wolny i sceptyczny wobec wszelkich konwencji,
- należy uznać wyższość kontemplacji nad nauką,
- należy ograniczyć porządek władzy i rolę państwa do minimum, zgodnie z zasadami:
Im więcej ustaw i przepisów tym więcej przestępstw.
Im mniej rządzi władca, tym lepiej powodzi się jego krajowi.
Według taoizmu istnieje pięć żywiołów tj.:
- woda,
- drzewo,
- ogień,
- ziemia,
- metal.
W taoizmie religijnym wykształciły się dwa nurty tj.: nurt ludowy nurt świątynny. Po pojawieniu się Konfucjusza (VI-V w p.n.e.) taoizm ustąpił miejsca konfucjanizmowi. Obecnie taoizm istnieje na Tajwanie i w Hongkongu, ma też wyznawców wśród wiejskiej ludności Chin.
Z taoizmem religijnym związane są też:
- medycyna chińska,
- nauka,
- wewnętrzne style walki,
- medytacje w ruchu,
- techniki dywinacyjne,
- poszukiwanie sposobów na długowieczność,
- poszukiwania naturalnej równowagi energetycznej w otoczeniu człowieka (Feng Shui).