Dla powstania i rozwoju cywilizacji Bliskiego Wschodu niezwykle istotny wpływ miało położenie tych państw w dolinach wielkich rzek.
W przypadku cywilizacji sumeryjskiej i państwa babilońskiego, rzekami w dorzeczu których rozwinęły się te organizmy polityczne był – Tygrys i Eufrat. Bliskość wielkich rzek spowodowała powstanie państw o charakterze rolniczym. Elementem, który także wpłynął na powstałe państwa, była otwartość granic Mezopotamii (Międzyrzecza). Cechą tego terenu był brak zabezpieczeń zarówno od strony pustyni Arabskiej i od strony Syrii, oraz od góry Iranu i Armenii. Brak naturalnej ochrony granic i niebezpieczeństwo zewnętrzne trwale odcisnęły się na kształtowaniu się życia politycznego i społecznego w dorzeczu Eufratu i Tygrysu.
Warunki naturalne Mezopotamii nie były jednakowe na całym jej obszarze. Korzystniejsze warunki osadnictwa istniały na południu, gorsze z kolei na północy. Ta ostatnia miała jednak lepszy dostęp od bogactw naturalnych (kamień budulcowy). Ich brak południe rekompensowało sobie pozyskiwaniem gliny i produkcją cegły.
Otwarte położenie Mezopotamii niekorzystnie wpłynęło na trwałość organizmów państwowych, które powstały na tym terenie. Państwa były niszczone przez najazdy obcych plemion. Taka sytuacja spowodowała, że następowało na terenie Międzyrzecza przenikanie się kultur i osiągnięć cywilizacyjnych. W dziedzinie kultury szczególna rola przypadła państwu, które rozwinęło się w południowej części Mezopotamii, a mianowicie Babilonii.
- Chronologia wydarzeń w państwie babilońskim
- Terytorium miasta-państwa Sumerów i państwa Hammurabiego
- Miasta-państwa Sumerów
- Państwo Hammurabiego
- Organizacja państwa babilońskiego