Ustrój społeczny

W okresie republiki w państwie rzymskim zostało wprowadzone wiele ustępstw na rzecz warstwy plebejskiej. Z tego też względu różnice pomiędzy plebejuszami a patrycjuszami zaczęły się powoli zacierać. W IV i III wieku p. Ch. obserwujemy powstanie nowej warstwy, którą można nazwać szlachecką (nobilowie) z dawnych patrycjuszy i górnej części plebejskiej. Oni to stali się właścicielami wielkich ziemskich posiadłości, zwanych latyfundiami oraz piastowali państwowe urzędy bądź zasiadali w ławach rzymskiego Senatu. Wypływy tej warstwy zdominowały Senat, który w okresie szczytowym rozwoju ustroju republikańskiego, kierował polityką państwa. W III wieku p. Ch. pojawiła się nowa warstwa społeczeństwa rzymskiego. Byli to obywatele cieszący się dość dużym majątkiem, jednak nie piastujący godności senatorskiej. Określano ich mianem ekwitów. Trudnili się głównie handlem oraz pieniężnymi transakcjami, które stały się dla nich źródłem ich dochodów. Najliczniejszą klasą społeczną pozostawał plebs. Warstwa ta była dość mocno zróżnicowana. Jej szeregi zasilały osoby ubogie, drobni przedsiębiorcy, rzemieślnicy, chłopi oraz miejski proletariat.