Wojny napoleońskie

Pierwsza koalicja trwała, od 1792, czyli od wypowiedzenia przez rewolucyjną Francję wojny Austrii i od ścięcia Ludwika XVI do 1797 r. Jej członkowie, to, od 1792 r. Austria, Prusy do marca 1795. Od 1793 r. Wielka Brytania, Niderlandy do 1795, Hiszpania do 1795 r., Portugalia, Neapol, Sardynia, Państwo Kościelne do 1796 r. Główne bitwy: pod Valmy 20 września 1792 r., Neerwinden 18 marca 1793, Lodi 10 maja 1796 r.

Traktaty pokojowe zawarto z Prusami w Bazylei 5 marca 1795 r. i z Austrią w Campo Formio 17 października 1797 r. Pokój w Campo Formio usankcjonował nowy podział terytorialny Włoch. Lombardia została wymieniona na Wenecję, niepodległa Genua została przekształcona w zależną od Francji Republikę Liguryjską. Utworzone wcześniej republiki Lombardzka i Cyspadańska zjednoczono w Republikę Cysalpińską. Francja uzyskała również zgodę na zatrzymanie terytoriów Belgii i rozciągniecie swej politycznej dominacji na Holandię, którą nazwano teraz Republika Batawską. Austria godziła się na przyszłą aneksję Nadrenii przez Francję.

Rozwój wypadków w następnym roku po zawarciu pokoju potwierdził obawy członków dawnej pierwszej koalicji. W lutym 1798 r. wygnano z Rzymu papieża Piusa VI i utworzono Republikę Rzymską. W kwietniu 1798 r. powstała kolejna „siostrzana republika”, tym razem w Szwajcarii, czyli Republika Helwecka. W maju wyruszyła z Tulonu szykowana od dawna ekspedycja Napoleona do Egiptu. W jej skład weszło 38 tys. żołnierzy i a także duża grupa uczonych i artystów. Początkowe sukcesy zajęcie Malty i Kairu, spowodowały kontrakcję Anglii i Turcji. Brytyjski admirał Horacy Nelson zniszczył desantową flotę Bonapartego pod Abukirem 1 VIII 1798 r., a lądowa armia francuska, wyczerpana walką i chorobami, utknęła w Syrii.

yprawa Napoleona do Egiptu i atak Francuzów na Neapol i utworzenie tam Republiki Partenopejskiej, przesądziły o przyłączeniu się do wojny Rosji i Austrii, a także pomniejszych państw niemieckich oraz Szwecji.