Apokalipsa - Geneza utworu

Aby zrozumieć genezę Apokalipsy, trzeba wpierw rozpatrzyć postać autora i czas powstania księgi. Badacze utrzymują, iż autorem dzieła jest święty Jan Apostoł, który za czasów Domicjana został wygnany na wyspę Patmos. Wspomina o tym sam piszący w pierwszym rozdziale:

Ja, Jan, wasz brat i współuczestnik w ucisku i królestwie, i wytrwałości w Jezusie, byłem na wyspie, zwanej Patmos, z powodu słowa Bożego i świadectwa Jezusa.

(1, 9)

Tekst ten jednak różni się od czwartej ewangelii pod względem języka, stylu, a także poglądów teologicznych. Ostrożniejsi wolą więc utrzymywać, że Apokalipsa powstała w otoczeniu umiłowanego ucznia Chrystusa, nie wyszła jednak bezpośrednio spod jego ręki. Powstanie zaś księgi datuje się na czas około roku 95, kiedy to panował Domicjan. Niektórzy jednak twierdzą, iż fragmenty tego dzieła mogły powstać za Nerona (ok. roku 70). Z osobami wymienionych cesarzy wiązały się dwie fale prześladowań chrześcijan. Neron, po spaleniu Rzymu, obarczył winą za pożar wyznawców Chrystusa. Domicjan z kolei karał między innymi za odmowy składnia mu hołdu i nazywania go „Dominus et Deus (Pan i Bóg)”. Oprócz tego zarzucano chrześcijanom: uprawiani magii, orgie, tajne zebrania, podczas których pito ludzką krew. Prześladowani stawali się okazją, aby cesarze wyprawili Rzymianom igrzyska. W ich trakcie wierni byli paleni, rozszarpywani przez dzikie zwierzęta czy krzyżowani. W tej sytuacji zrodziła się Apokalipsa jako odpowiedź dla tych, którzy tracili wiarę i nadzieję. Symboliczne wizje miały przynieść pocieszenie (księga pokazuje tryumf Zbawiciela), ale także wyraźnie zachęcić do odważnego wyznawania wiary, co niejednokrotnie wiązało się z oddaniem życia.