Marek Hłasko

Marek Hłasko urodził się 14 stycznia 1934 roku w Warszawie w rodzinie żydowskiej. Był synem Macieja Hłaski i Marii (z domu Rosiak). Nie miał rodzeństwa. W czasie wojny kilkuletni Hłasko wraz z matką wyjechał z Warszawy. Przeprowadzali się kilkakrotnie, by ostatecznie na krótki czas zamieszkać we Wrocławiu. Przyszły pisarz ukończył jedynie szkołę powszechną. Po niej chodził do kilku szkół średnich, ale żadnej nie skończył. Z ostatniej, Liceum Techniczno-Teatralnego usunięto go dyscyplinarnie. W 1951 roku porzucił ostatecznie edukację i zaczął pracować. Początkowo był kierowcą ciężarówki – zajmował się przewożeniem drewnianych bali. Przez kolejne dwa lata podejmował inne prace jako prosty robotnik. Następnie publikował swoją twórczość w prasie i pracował jako dziennikarz w „Po prostu”. Styl prowadzonego przez niego życia sprawił, że popadł w alkoholizm. Poza tym chorował na serce. W 1958 wjechał z Polski. Chcąc do niej powrócić, nie dostał na to zezwolenia władz komunistycznych. Mieszkał w Niemczech, następnie w Izraelu, a później podróżował po Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych. Ostatecznie osiedlił się w Niemczech i ożenił z Sonią Ziemann, sławną niemiecką aktorką. Żona odeszła od niego jednak po czterech latach małżeństwa, ponieważ ją zdradził. Po tym podróżował jeszcze do Stanów Zjednoczonych. Ostatecznie jednak powrócił do Niemiec.

Pierwsze opowiadanie Hłaski, Baza Sokołowska, pochodzi z 1951 roku. Oficjalnie debiutował zaś zbiorem opowiadań Pierwszy krok w chmurach w 1956 roku. Swoje utwory publikował głównie w prasie. Wiele z rozpoczętych powieści nigdy nie ukończył. W twórczości prozatorskiej skupiał się na przedstawianiu otaczającej go, robotniczej rzeczywistości. Często stosował technikę behawiorystyczną. Był stypendystą i należał do Związku Literatów Polskich. Poza pisaniem prozy zajmował się także tworzeniem scenariuszy filmowych. Także wiele z jego opowiadań zekranizowano. Jako twórca zwracał na siebie uwagę otoczenia. Krytyka literacka porównywała go do amerykańskiego aktora, Jamesa Deana. Sam Hłasko zaś przyznawał się, że inspiracją, zarówno życiową, jak i literacką, byli dla niego Fiodor Dostojewski, Ernest Hemingway i Humphrey Bogart. Pisarza cechowała porywcza natura, buntowniczość czy wręcz nawet awanturniczość (kilkakrotnie był aresztowany, przebywał w szpitalu psychiatrycznym). Sprawiło to, że już za życia jego biografia i twórczość stały się literacką legendą.

Niektóre z opowiadań:

Pierwszy krok w chmurach to zbiór, w którym Hłasko w ciemnym świetle przedstawia otaczającą go robotniczą rzeczywistość. Pokazuje świat prymitywny, brutalny i wulgarny. Przepełniony jest on złem. Główni bohaterowie to wykolejeńcy, zboczeńcy, alkoholicy czy prostytutki.

Powieści to między innymi:

Następny do raju – powieść, której akcja rozgrywa się w bazie kierowców ciężarówek. Opisuje beznadzieje ich egzystencji i niemożliwość jej zmiany.

Piękni dwudziestoletni – utwór pomyślany przez Hłaskę jako autobiografia. W rzeczywistości jednak wiele z opisanych w nim zdarzeń autor przeinaczył.

Hłasko zmarł 14 czerwca 1969 roku w Wiesbaden (miasto w Niemczech na południowy zachód od Frankfurtu nad Menem). Śmierć spowodowało przedawkowanie środków nasennych. Nie udało się ustalić, czy był to wypadek, czy samobójstwo. W latach siedemdziesiątych prochy Hłaski zostały sprowadzone do Polski i złożone na warszawskich Powązkach.