Motyw konfliktu pokoleń - Motyw konfliktu pokoleń w malarstwie

Masaccio Wygnanie z raju

Fresk renesansowego malarza przedstawia scenę wypędzenia Adam i Ewy z raju. Ten biblijny motyw jest doskonałym przykładem realizacji tematu konfliktu pokoleń, w którym stronami są Bóg-Ojciec i jego dzieci. Nieposłuszeństwo, jakiego się dopuścili, zmusiło Boga do wygnania pierwszych ludzi z raju, tym samym dając początek kolejnym konfliktom pokoleń. W przypadku dzieła Masaccia możemy tu mówić nie o bezpośredniej konfrontacji, tylko jej skutkach. Wypędzeni Adam i Ewa są zrozpaczeni konsekwencjami ich czynu, jednak pomimo okazanego żalu, nie ma odwrotu od decyzji.

Rembrandt van Rijn Powrót syna marnotrawnego

Ostatni obraz Rembrandta tematyką nawiązuje do przypowieści o synu marnotrawnym, która realizuje motyw konfliktu pokoleń w trzech aspektach: pojednanie się ojca z synem, który przeciwstawił się jego wartościom i roztrwonił cały majątek, konflikt ojca ze starszym synem, który przeciwstawia się przyjęciu wyrodnego brata pod dach, oraz w ujęciu alegorycznym odnosi się do Boga-Ojca, wybaczającego błędy grzesznikom. Dzieło Rembrandta otacza aura tajemniczości i duchowości poprzez odpowiednie operowanie światłem i głębią obrazu. Na pierwszym planie widać sponiewieranego syna kajającego się przed ojcem, który wybacza mu przewinienia i otacza go ponownie opieką. Na drugim planie widać bogato odzianego mężczyznę – drugiego syna. Wydaje się być on nie tylko zdziwiony, ale przede wszystkim niezadowolony z postawy ojca.

Inne przykłady:

• Bertam z Minden The Massacre of Innocents (rzeź nowonarodzonych chłopców dokonana z rozkazu Heroda, aby zapowiedz dopełnieniu się proroctwa o przyjściu na świat nowego króla)
• Rembradt van Rijn Ofiara Abrahama (aby nie przeciwstawić się woli Boga, Abraham składa w ofierze swego syna, tym samym dokonuje przewartościowania dotychczasowej hierarchii; wola Absolutu staje się ważniejsza od rodzinnych więzów)
• Caspar David Friedrich Wędrowiec nad Morzem Mgły (romantyczne ujęcie wędrowca – wyobcowanego buntownika, skonfliktowanego ze światem – walka klasyków z romantykami)
• Konflikt pokoleń realizowany jest w różnych sposobach przedstawiania rzeczywistości – malarstwo klasyczne kontra modernizm (impresjonizm, ekspresjonizm, abstrakcjonizm itp.)
• Eugene Delacroix Hamlet i Horacjo na cmentarzu (romantyczne nawiązanie Delacroix’a do szekspirowskiego dramatu. Postać skonfliktowanego ze światem i samym sobą człowieka, który przeżywa kryzys wartości, jest bezsilny, pełen goryczy, a więc uosabia główne cechy konfliktu pokoleń)