Motyw miłości szczęśliwej - Motyw miłości szczęśliwej w literaturze

Franciszek Karpiński Laura i Filon

Sielanka ta opowiada o parze spotykających się w lesie kochanków, Laurze i Filonie. To pierwsze ich zakochanie, dlatego przeżywają je niezwykle silnie:

Prowadź mię teraz, miłości śmiała!
Gdybyś mi skrzydła przypięła!
Żebym najprędzej bór przeleciała,
Potem Filona ścisnęła!

Oboje spełniają się w miłości, nieświadomi jeszcze trudności, jakie za sobą niesie związek z drugą osobą. Przekonani są o tym, że ich miłość jest niezniszczalna i to dodaje im energii. Jednocześnie, jak to bywa przy zakochaniu, oboje nie są jeszcze pewni siebie do końca. Laura, widząc, że Filon spóźnia się na spotkanie, wyobraża sobie, że ukochany ją zdradza. On natomiast chowa się w krzewach tylko po to, by usłyszeć, co podczas jego nieobecności będzie o nim Laura mówiła. To miłość młodzieńcza, niedojrzała, a jednocześnie źródło motywacji do życia i przyjemności.

Aleksander Fredro Śluby panieńskie

Komedia Fredry o podtytule Magnetyzm serca mówi o czwórce młodych ludzi, którzy w toku akcji zakochują się w sobie i łączą w pary: Klara z Albinem i Aniela z Gustawem. Mimo że dziewczęta składają śluby, że nigdy nie pokochają żadnego mężczyzny i nie wyjdą za mąż, magnetyzm serca zwycięża. Jest to fluid, który wywołuje silne uczucie, którego w żaden sposób nie można w sobie zabić. Miłość potraktowana tu została jako konieczność – kiedy nadejdzie, nie da się jej przezwyciężyć. Jest jednocześnie uczuciem dającym radość i szczęście.

Henryk Sienkiewicz Potop

Oleńka Billewiczówna i Andrzej Kmicic to główni bohaterzy drugiej części trylogii. On o niezwykle żywiołowym charakterze, ona spokojna i opanowana – pokochali się. Jednak zanim związali się ze sobą, ich uczucie wystawione zostało na próbę. Kmicic okrzyknięty zdrajcą królewskim, by zrehabilitować swoje winy, przyjął imię Babinicz i odegrał decydującą rolę w zwycięstwie nad Szwedami w czasie potopu. Dzięki temu uzyskał przychylność Oleńki. Ich miłość to uczucie gorące, uszlachetnione poprzez heroiczne czyny Andrzeja oraz wierność i cierpliwość Oleńki.

Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem

Miłość Justyny Orzelskiej i Jana Bohatyrowicza w Nad Niemnem to uczucie spełnione, które zaistniało mimo ograniczeń społecznych, ponad konwenansami i stereotypami. Justyna sprzeciwiła się panującym zasadom, że wypada związać się z człowiekiem o tym samym statusie społecznym. Mimo że ona pochodziła z rodziny ziemiańskiej, a Jan z rodziny chłopskiej, fakt ten nie przeszkodził im pokochać się. Ich miłość postrzegana była przez ludzi jako mezalians, przez nich samych jako uczucie pełne i budujące. Pozytywnym przykładem takiego uczucia byli dla nich protoplaści rodu – Jan i Cecylia.

Wisława Szymborska Miłość szczęśliwa

Autorka, co specyficzne dla niej, posługuje się w wierszu ironią. Sugeruje, że miłość szczęśliwa, choć niezwykle rzadka, jest w świecie niepotrzebna. Szczęśliwie zakochani mało praktycznie podchodzą do życia, wierzą w ideały i swoją radością krępują otoczenie. Samo zakończenie pokazuje jednak drugie dno wiersza:

Niech ludzie nie znający miłości szczęśliwej
twierdzą, że nigdzie nie ma miłości szczęśliwej.
Z tą wiarą lżej im będzie i żyć, i umierać.

Miłość szczęśliwa, nie dla każdego dostępna, okazuje się być źródłem zazdrości i złego samopoczucia tych, którzy jej nie zaznają. Dlatego mowa o jej niepraktyczności jest tylko próbą tłumaczenia się niekochających. Miłość spełniona okazuje się być uczuciem pożądanym, ale niezwykle trudnym do odnalezienia. Towarem deficytowym, dostępnym dla nielicznych.

Inne przykłady literackie:

Biblia – miłość Oblubienicy i Oblubieńca (miłość idealna)
Homer Odyseja (miłość Odyseusza i Penelopy)
Adam Mickiewicz Pan Tadeusz (miłość Tadeusza i Zosi zwieńczona ślubem)
Fiodor Dostojewski Zbrodnia i kara (miłość racjonalnego Rodiona i uczuciowej Soni, choć ich miłość nie jest usłana różami, należy uznać ją za spełnioną)
Bolesław Prus Kamizelka (miłość i oddanie w nieszczęściu aż po śmierć)
Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata (miłość ponad wszystkim, wieczna)
Stanisław Grochowiak Upojenie (miłość silna, pełna namiętności)
Małgorzata Hillar Zakochana (zakochanie, które nastawia człowieka radośnie do życia)
Wisława Szymborska Nic dwa razy (niepowtarzalność każdej chwili, w tym uczucia)