Motyw snu - Motyw snu w muzyce

George Gershwin Summertime z opery Porgy and Bess

W piękny letni dzień Klara, żona rybaka, śpiewa kołysankę swojemu synkowi. Jej treść sprowadza się do stwierdzenia, że latem życie jest łatwiejsze dzięki połowom ryb i urodzajowi bawełny. Dostatek rodziny (bogactwo ojca i piękno matki) pozwala dziecku ukoić płacz i spokojnie zasnąć. Utwór zamyka się w czterech frazach. Melodię pierwszej frazy ze słowami: „Summertime an’ the livin’ is easy”, rozpoczyna wysoki dźwięk, po którym następuje falująca linia melodyczna. W drugiej i trzeciej frazie kompozytor powtarza ten schemat energetyczny z nieznaczną modyfikacją melodii i rytmu. Czwartą frazę odróżnia od pozostałych wznoszący kierunek melodii na słowach: „so hush, little baby”. Kulminacja w połączeniu ze słowami „don’ yo’ cry”, a następnie opadające wykończenie frazy z użyciem długiego dźwięku, ilustruje moment zaśnięcia dziecka.

Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski Już czas na sen

Piosenka opowiada o trzech wariantach snu, w którym spełnia się marzenia o lepszym życiu.

Sen zapracowanego jak mrówka, zabieganego za groszem mężczyzny przedstawia drzewo ze złotówkami zamiast liści. Jego marzeniem jest wypakowanie pieniędzmi kieszeni, portfela i konta oszczędnościowego. Sen kobiety o porwaniu przez przysłowiowego rycerza. Marzeniem kobiety jest związanie realnego życia z „rycerzem”, który wspiera ją w codziennej egzystencji: robi zakupy, zmywa i odrabia z dziećmi lekcje. Sen ojczyzny, która w tekście zostaje spersonifikowana dotyczy jej mieszkańców. Jej marzeniem są pogodni, zamożni Polacy, podróżujący luźnym tramwajem w wytwornej odzieży, uśmiechnięci, umyci i uczciwi.

Inne przykłady muzyczne

• muz. Felix Mendelssohn-Bartholdy, sł. Wiliam Szekspir  Sen nocy letniej (sen fantastyczny)
• Robert Schumann Kind im Einschlummern (Dziecko usypia) z cyklu Sceny dziecięce op.15 (kołysanka)
• Fryderyk Chopin Berceuse (Kołysanka) op. 57 (cudowne marzenie senne)
• Piotr Czajkowski, libretto Iwan Wsiewołożski Śpiąca Królewna (bajka o śpiącej królewnie)
• Claude Debussy Lullaby (Kołysanka) z cyklu Children’s Corner (Kącik dziecięcy) (uczucia rodzicielskie)
• muz. Robert Chojnacki, sł. Andrzej Piaseczny, wyk. Piasek Budzikom śmierć (płyta Sax & Sex) (pragnienie snu)
• Edyta Bartosiewicz Sen (płyta Sen) (życie jak koszmarny sen)
• muz. P. Banach, sł. Katarzyna Nosowska, wyk. Hey Gdy mnie sen zmorzy (płyta „?”) (nocna zmiana tożsamości)
• muz. Mateusz Pospieszalski, sł. Marcin Kydryński, wyk. Anna Maria Jopek Zanim zasnę (płyta Farat) (wyznanie miłości)
• muz. Jan Kanty Pawluskiewicz, sł. Julian Tuwim, wyk. Grzegorz Turnau Zadymka (płyta Historia pewnej podróży) (bezsenność zimowej nocy)