Motyw zazdrości - Motyw zazdrości w muzyce

Ruggiero Leoncavallo, libretto kompozytora I Pagliacci (Pajace)

Wędrowna trupa komediantów zatrzymała się w kalabryjskiej wiosce. Mieszkańców wita szef trupy – Canio i jego piękna, młoda żona – Nedda, zapraszając na wieczorny spektakl. Canio jest bardzo zazdrosny o Neddę, do której zaleca się komik Tonio (arioso tenorowe Cania „Un tal gioco…” . Grozi żonie, że ją zabije, jeżeli kiedykolwiek go zdradzi. Odchodzi z wieśniakami zaproszony na posiłek. Nedda samotnie śpiewa, że zazdrości ptakom swobody: „Qual fiamma” (solo sopranu). Tonio ponawia zaloty, lecz odtrącony i wyśmiany postanawia zemścić się. Neddę i miejscowego wieśniaka Silvio łączy od dawna skrywana miłość (duet: „Nedda! Silvio! a quest’ora”). Postanawiają spotkać się w nocy. Ich rozmowę podsłuchał Tonio, który ostrzega Cania. Ten zaślepiony zazdrością grozi żonie nożem. Komedianci starają się ostudzić jego gniew, przypominając o wieczornym przedstawieniu. Canio śpiewa gorzko: „Vesti la giubba”. W trakcie przedstawienia, którego akcja przypomina osobisty dramat Cania, traci on poczucie rzeczywistości i wbija nóż w serce Neddy. Spieszący jej na ratunek Silvio ginie w ten sam sposób. Wyładowawszy emocje, Canio beznamiętnie zwraca się do publiczności: „La commédia é finita!” („Przedstawienie skończone!”).

muz. Renata Przemyk, Jacek Królik, sł. Anna Saraniecka, wyk. Renata Przemyk Zazdrosna (płyta Hormon)

Skarga zazdrosnej dziewczyny. Zazdrość odbiera jej siłę do życia: „Nie mam nawet siły tego sobie wyobrazić / O czym ty myślisz [¼]”. Nie jest przekonana o uczciwości ukochanego. Wypomina mu, że rozpala namiętność innych kobiet, które: „Teraz też wszystkie tkwią / Na czerwono lakierują palce w swoich oknach”. Dziewczyna zarzuca ukochanemu brak uczuć: „Pewnie nie czujesz że / Marzą tylko byś mógł z nimi dłużej zostać / Każda z nich...”. Prosi, żeby do niej nie wracał, pozwala mu oczarowywać kolejne ofiary pod pewnym warunkiem: „Najważniejszą staraj się przede mną dobrze schować”.

Inne przykłady muzyczne

• muz. J.J. Rodolphe, libretto J.-G. Noverre Medea (morderstwo z zazdrości)
• muz. Giuseppe Verdi, libretto A. Boio Otello (dramat podejrzeń)
• muz. Pietro Mascani, libretto G. Menasci i G. Targioni-Tozetti La cavalleria rusticana (Rycerskość wieśniacza) (zazdrość zdradzonego męża)
• Wojciech Kilar Zazdrość i medycyna muzyka filmowa (zazdrość o żonę)
• muz. i wyk. M. Grechuta, sł. B. Leśmian Zazdrość moja (płyta W malinowym chruśniaku) (zazdrość kochanka)
• muz. i wyk. M. Grechuta, sł. B. Leśmian Zazdrośnicy (płyta W malinowym chruśniaku) (zazdrośni konkurenci)
• muz. M. Grechuta Opowieść Otella o Desdemonie (płyta Śpiewające obrazy) (ślepa zazdrość)
• muz. i wyk. J. Steczkowska, sł. E. Bartosiewicz Zazdroszczę Ci (płyta Dzień i noc) (zazdrość o miłość)
• muz. i sł. A. Ostrowski, wyk. O.S.T.R. Zazdrość (płyta Tabasko) (zazdrość konkurencji)
• muz. P. Banach, sł. K. Nosowska, wyk. Hey Zazdrość (płyta Koncertowy) (zaborczość)