Motyw żołnierza - Motyw żołnierza w malarstwie

Antoine-Jean Gros Napoleon na polu bitwy pod Eylau

Mimo że obraz ten jest typowym dziełem propagandowym to znakomicie oddaje charakter walk napoleońskich. Widzimy triumfującego wodza i śmierć pruskich żołnierzy. Są też żołnierze konający w bólu i cierpieniu, a wszystko w zimowej scenerii, która sprawia, że scena jest dodatkowo przejmująca. Jesteśmy zatem świadkami porażki żołnierzy pruskich i zwycięstwa cesarskich oddziałów podziwiających wodza. W rzeczywistości straty w armii cesarza, poniesione w wyniku tych walk, były ogromne, czego artysta nie chciał ująć w obrazie, skupiając się jedynie na zwycięstwie Napoleona.

Michaił Łarionow Żołnierz na koniu

W oparciu o rosyjską malowaną ceramikę i drewniane lalki powstał satyryczny w swojej wymowie obraz. Zarówno postać żołnierza, jak i sylweta konia namalowane są w karykaturalnym uproszczeniu . Oto żołnierz – człowiek-marionetka, wypełniający automatycznie swoja służbę. Cały obraz jest ilustracją stosunku artysty do służby wojskowej, której ewidentnie nienawidził. Żołnierz trzyma wodze, ale jego wzrok jest tępy i zawieszony gdzieś bezmyślnie w przestrzeni poza obrazem. Artysta w służbie wojskowej upatrywał narastające w Rosji zło. Wokół żołnierza na koniu widzimy uschnięte i zwalone drzewa, które też są symbolem słabej kondycji zarówno wojska, jak i całego państwa.

Inne przykłady malarskie:

• Albrecht Altdorfer Zwycięstwo Aleksandra Wielkiego (tłumy walczących wojowników)
• Francisco Goya Kolos (armia Napoleona mordująca ludzi)
• Piotr Michałowski Bitwa pod Samosierrą (żołnierze na koniach w oparach dymu)
• Juliusz Kossak Bitwa pod Ostrołęką (żołnierze podczas ostrzału), Wjazd Jana III Sobieskiego do Wiednia (królewski orszak)
• George Grosz Podpory społeczeństwa (niemieccy żołnierze budzący odrazę)
• Józef Brandt Chodkiewicz pod Chocimiem (obrona przez wojska polskie granicznej twierdzy w Chocimiu przed nawałą turecką)
• Jan Vermeer Żołnierz i śmiejąca się dziewczyna (żołnierz próbuje uwieść dziewczynę, upijając ją)
• Józef Szermentowski Stary żołnierz i dziecko w parku (ciekawość dziecka dotycząca stanu żołnierskiego)