Motyw żołnierza - Motyw żołnierza w muzyce

muz. Stanisław Moniuszko, sł. Pierre-Jean de Béranger Stary kapral z cyklu Śpiewnik domowy

Tekst jest krytyką relacji panujących w wojsku polskim w okresie Królestwa Kongresowego. Weteran kampanii napoleońskiej zostaje skazany przez sąd wojenny na rozstrzelanie za to, że uderzył młodego oficera, który go znieważył: „Młody rotmistrz mi uwłacza, / więc mu pięścią dałem buzi”. Na tle energicznej linii melodycznej w rytmie marszowym stary wiarus żegna się z towarzyszami broni: „Dajcie fajkę, precz te płacze, / Pożegnajcie mnie i kwita!”. Wspomina wieloletnią służbę ojczyźnie: „Posiwiały w służbie włosy, /Czym źle zrobił, trudno dociec”. Akompaniament naśladuje dźwięk werbla plutonu egzekucyjnego, złowróżbnie odzywającego się we wstępie oraz pomiędzy zwrotkami a refrenem. Nawet w obliczu rychłej śmierci kapral strofuje młodych żołnierzy, pamiętając, że jest ich wychowawcą: „Lecz na musztrach, ej młokosy / Byłem dla was jako ojciec. / Naprzód, wiara, iść przytomnie, / Tylko wara płakać po mnie!”.

The Bill Piosenka żołnierza (płyta The Biut)

Jesienią poborowy żegna się ze smutną i niezadowoloną dziewczyną, która przyrzeka, że będzie na niego czekać i że nic ich nie rozłączy. W wojsku żołnierz przeżył ciężkie chwile, lecz myśl o tym, że wkrótce spotka się ze swoją dziewczyną dodawała mu sił. Szybko minęły dwa lata służby, lecz związek nie przetrwał próby czasu. Dziewczyna drogo zapłaciła za zdradę – zaraziła się śmiertelną chorobą (AIDS).

Inne przykłady muzyczne

• muz. i sł. anonim Jedzie żołnierz borem lasem (życie żołnierza w XV-XVII w.)
• muz. anonim, sł. T. Biernacki i A.T. Hałaciński Pierwsza Brygada (bohaterstwo Legionów Polskich J. Piłsudskiego)
• muz. L. Łuskino, sł. L. Łuskino lub B. Lubicz-Zahorski Piechota (hołd żołnierzom piechoty)
• muz. A.Schütz, sł. F. Konarski Czerwone maki na Monte Cassino (upamiętnienie bohaterstwa żołnierzy polskich w bitwie o Monte Cassino)
• muz. anonim, sł. J. Szczepański Pałacyk Michla (piosenka powstańczego batalionu „Parasol”)
• muz. T. Baird, sł. S. Strumph-Wojtkiewicz Ballada o żołnierskim kubku (historia żołnierza)
• muz. J. Wasowski, sł. B. Bork, wyk. No To Co Po ten kwiat czerwony (płyta Najpiękniejsza jest moja Ojczyzna) (los żołnierza)
• Stare Dobre Małżeństwo Piosenka żołnierzy (płyta Samotni jak gwiazdy) (śmierć żołnierzy)
• muz. i wyk. T. Love, sł. Z. Staszczyk Żołnierska piosenka (płyta Dzieci rewolucji 1982-92) (los żołnierza)
• muz. A. Bem, sł. W. Młynarski, wyk. M. Bajor Mój żołnierzyku (płyta Michał Bajor ’83-’93) (żołnierz – zabawką w rękach pajaców)