Miłość w Biblii - Geneza utworu

Pieśń nad Pieśniami (PnP) to jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Starego Testamentu Pisma Św. Zaliczana jest do tzw. ksiąg kanonicznych, a więc jest uznawana za dzieło oryginalne i natchnione, zarówno przez chrześcijan, jak i Żydów. Mimo to jest to księga osobliwa. Jest jedynym tekstem biblijnym, w którym ani razu nie mówi się wprost o Bogu, nie wymienia się nigdzie Jego imienia. Nie należy jednak traktować PnP jedynie jako opowieści o miłości pomiędzy dwojgiem ludzi, bo wówczas dziwić mogłoby zaliczanie jej do Pisma św., a już zwłaszcza usytuowanie jej wśród ksiąg mądrościowych. Warto też pamiętać o tym, że PnP jest niezwykle istotna dla tradycji judaistycznej. Stanowi ona w niej jedną z najważniejszych biblijnych ksiąg, a jej publiczna lektura przypada na wielkie święto Paschy. Wskazuje to na powagę, szacunek i prestiż, jakim cieszy się ów tekst, co zdaje się wykluczać jego jedynie dosłowne rozumienie. Także tradycja starochrześcijańska bez większych wątpliwości zaliczyła PnP do kanonu Pisma.

 

Zagadnienie czasu powstania księgi PnP jest wysoce kontrowersyjne i sporne. Nie udało się dotąd jednoznacznie ustalić, kiedy miałaby ona zostać po raz pierwszy spisana. Przywołanie postaci Salomona na samym początku tekstu uchodzi za mimo wszystko niewystarczający dowód tego, że traktować ten tekst należy jako jego dziedzictwo czy wręcz uznawać go za autora dzieła. Mimo to uczeni nie wykluczają tego, że lokować ową księgę należy właśnie w kontekście lat życia Salomona i jego najbliższego otoczenia. Z drugiej strony jednak w tekście występują niekiedy formy języka aramejskiego, jakie skłaniają raczej do myślenia, że księga Pieśni nad Pieśniami swoją ostateczną, w pełni dojrzałą formę uzyskała dopiero w V wieku p.n.e., a więc już w okresie po wygnaniu.

Mariusz Kalata