Psalmy - Geneza utworu

Psalmy są tekstami, które wyrosły na gruncie kultu religijnego. Niewątpliwie część z nich była przeznaczona do wspólnej recytacji, część jednak ma charakter osobisty, a inna odnosi się do wydarzeń z życia publicznego. Psalmy stanowią pewien zbiór, modlitewnik, który jest wyrazem uczuć religijnych całego ludu Bożego.

Tradycyjnie za autora psalmów uważa się Dawida, stąd też nazwa księgi – Psałterz Dawida. Dawid miał bowiem modlić się do Boga słowami psalmów, a Biblia kilkakrotnie wspomina o jego wybitnym talencie muzycznym i potwierdza tym samym autorstwo księgi. Poza tym jego imię jest wymieniane w tytułach wielu psalmów. W innych pojawiają się również imiona: Asana, Korachitów, Salomona, Mojżesza, Hemana, Etana. Nie można podważać teorii, iż Dawid jest rzeczywiście autorem wielu psalmów tym bardziej, że okazją do ich napisania mogła być organizacja kultu w Syjonie. Należy jednakże dodać, że tytuły psalmów zostały dodane znacznie później, prawdopodobnie więc autorstwo wielu przypisano Dawidowi podobnie jak księgi mądrościowe przypisano Salomonowi. Tak więc najprawdopodobniej część psalmów powstała przed czasami Dawida. Do nich należą np. pieśni: Mojżesza, Miriam, Debory. Część psalmów pochodzi z okresu królów, niewoli babilońskiej, a także po niej. Dziś przyjmuje się, że Dawid jest autorem wielu psalmów, ale autorami są również inni pochodzący z jerozolimskiego środowiska kulturalnego.

Psałterz, który liczy aż 150 pieśni, został podzielony na pięć części, podobnie zresztą jak Pięcioksiąg Mojżeszowy, przy czym kryterium podziału nie stanowiły typy czy rodzaje pieśni (pochwalne, dziękczynne, błagalne, pokutne), ale tzw. doksologia, czyli uwielbienie Boga, które znajduje się na końcu każdej księgi. Przykładem takiej doksologii może być fragment księgi pierwszej:

Błogosławiony Jahwe, Bóg Izraela na wieki wieków. Amen.