Wiesław Myśliwski

Wiesław Myśliwski urodził się w 1932 r. w Dwikozach k. Sandomierza. Polski pisarz, autor głównie powieści, ale pisywał także dramaty oraz scenariusze filmowe. Wywodził się z rodziny chłopskiej, co wywarło decydujący wpływ na jego twórczość. Ukończył filologię polską na KUL-u. Debiutował jako recenzent i krytyk literacki w latach 50-tych. W późniejszych dekadach współredagował liczne pisma, poświęcone głównie twórczości regionalnej („Regiony”, „Sycyna”). W latach 80-tych pełnił ważne funkcje publiczne, był m.in. wiceprzewodniczącym Narodowej Rady Kultury. Jego dzieło zmierza do opisania i ocalenia od zapomnienia stanowiącej już relikt przeszłości kultury chłopskiej. Pisarz dwukrotnie został uhonorowany najważniejszym wyróżnieniem na rodzimej scenie literackiej – nagrodą Nike (w roku 1997 za powieść Widnokrąg oraz w roku 2007 za Traktat o łuskaniu fasoli). Laureat wielu innych prestiżowych nagród i wyróżnień, w tym także Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski.

Do jego najważniejszych dzieł należą:

Nagi sad (1967) – powieść ukazująca na przykładzie przeżyć i doświadczeń starego nauczyciela o wiejskim rodowodzie szereg istotnych problemów nowej polskiej kultury – trudności z przystosowaniem się do rzeczywistości, przywiązanie do ziemi, a także siłę więzi rodzinnych. Początek tematyki wiejskiej, którą pisarz rozwinie i dopełni w kolejnych dziełach.

Pałac (1970) – liryczna, pełna symbolicznych obrazów powieść o sile, nadziei, przekonaniu o możliwości zmiany świata przez ambitną jednostkę. Dzieje pasterza, pragnącego zbliżyć się do dalekich mu ze względów dziejowych i stanowych wartości kultury pańskiej i jego klęski w owej próbie zażegnania wielowiekowych podziałów i zaszłości.

Kamień na kamieniu (1984) – najwybitniejsza powieść Myśliwskiego i najbardziej wyrazisty przejaw tzw. nurtu chłopskiego w polskiej prozie. Opowieść o dziejach życia bohatera i narratora dzieła zarazem – Szymona Pietruszki, ogarniętego obsesją zbudowania grobu rodzinnego. Odtworzenie realiów wiejskiego życia, wskazanie na typowe dla polskiego chłopa problemy natury ekonomicznej oraz społecznej. Podkreślenie związków człowieka z ziemią i przyrodą. Powieść realistyczna, ale operująca licznymi symbolami. Styl gawędziarski, obfitujący w częste i daleko odbiegające od tematu dygresje.

Widnokrąg (1996) – długi monolog bohatera o niejasnym pochodzeniu, w połowie chłopskim, w połowie mieszczańskim. Swoista filozofia życia ukazana w powiązaniu z tematyką antropologiczną. Barwność, różnorodność i dynamizm ludzkiej egzystencji zestawiony z refleksją nad sobą, światem, sztuką. Relacja o zdobywaniu kolejnych życiowych doświadczeń oraz o dojrzewaniu.

Traktat o łuskaniu fasoli (2006) – narrator tego ostatniego wielkiego dzieła Myśliwskiego dokonuje bilansu swojego życia, zastanawiając się, na ile kształtował je sam, a na ile wpływ na nie miały okoliczności, historia, inni ludzie. Pieczołowicie zarysowany świat przedstawiony z koncentracją na licznych detalach. Częste operowanie symbolami. Namysł natury egzystencjalnej, przy prostym życiu i niewyszukanych czynnościach (jak choćby tytułowe łuskanie fasoli).