Od Jałty do Jesieni narodów

Lata 40.
  • 4 – 11 II 1945 - konferencja Wielkiej Trójki w Jałcie na Krymie.
  • 5 IV 1945 - ZSRR wypowiada Japonii pakt o nieagresji.
  • 26 VI 1945 – podpisanie Karty Narodów Zjednoczonych na konferencji założycielskiej ONZ w San Francisco.
  • 17 VII – 2 VIII 1945 - konferencja Wielkiej Trójki w Poczdamie.
  • 6 VIII 1945 - zrzucenie amerykańskiej bomby atomowej na Hiroszimę, 9 VIII na Nagasaki.
  • 9 VIII 1945 - ZSRR wypowiada wojnę Japonii.
  • 2 IX 1945 - Japonia podpisuje akt bezwarunkowej kapitulacji.
  • 1946 - wojska francuskie opuściły Syrię – kraj ten stał się suwerenną republiką.
  • 22 II 1946 - w Argentynie w wolnych wyborach zwyciężył generał Juan Domingo Peron. Oficjalnie urząd prezydenta objął 4 czerwca 1946 roku.
  • 22V1946 - Wielka Brytania uznała niepodległość Jordanii.
  • 2 IX 1946 - Wielka Brytania upoważnia Jawaharlala Nehru do utworzenia indyjskiego rządu tymczasowego.
  • 3 XI 1946 - Japonia otrzymała nowa konstytucję.
  • 21 I 1947 - amerykańskim sekretarzem stanu zostaje generał Georges C. Marshall.
  • 15 VIII 1947 - Wielka Brytania uznała niepodległość Indii.
  • 29 XI 1947 - Zgromadzenie Ogólne ONZ zatwierdziło projekt podziału Palestyny na dwie niepodległe państwa: arabskie i żydowskie, połączone unią gospodarczą oraz przedstawiono projekt utworzenia z Jerozolimy strefy międzynarodowej.
  • 10 I 1948 - w Indiach zamordowano Mahatme Ghandiego – przywódcę ruchu niepodległościowego.
  • 12 XI 1948 - wyrok Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Tokio – w procesie głównych japońskich przestępców wojennych.
  • 1 I 1949 - po zbrojnych starciach Indii i Pakistanu o prawo do Kaszmiru ustalona została prowizoryczna granica oddzielająca oba państwa w spornej prowincji.
  • 1949 wiosna – ofensywa wojsk komunistycznych w Chinach - opanowanie przez komunistów większości Chin południowych i środkowych.
  • 4 IV 1949 - w Waszyngtonie dochodzi do powstania NATO
  • 1 X 1949 – proklamowanie powstania Chińskiej Republiki Ludowej.

 

Lata 50.

  • 6 I 1950 - Wielka Brytania nawiązała stosunki z ChRL jako pierwszy kraj zachodni.
  • 23 I 1950 - Izrael ogłosił Jerozolimę swoja stolicą gwałtowna reakcja krajów arabskich.
  • 14 II 1950 - umowa o przyjaźni między ZSRR a ChRL.
  • 1 III 1950 - Czang Kai Szek – prezydentem Tajwanu.
  • 24 IV 1950 - po zajęciu wschodniej Palestyny, król Transjordanii Abdullah proklamował powstanie Królestwa Jordanii.
  • 25 VI 1950 - atak Korei Północnej na Południową; Rada Bezpieczeństwa ONZ przegłosowała wniosek o udzielenie pomocy Korei Południowej.
  • X 1950 - przekroczenie przez siły zbrojne ONZ 38 równoleżnika w Korei – interwencja armii chińskiej.
  • 29 III 1950 - małżeństwo Rosenbergów skazane w USA na karę śmierci pod zarzutem szpiegostwa na rzecz ZSRR.
  • 11 IV 1950 - amerykański generał Douglas MacArtur został odwołany ze stanowiska dowódcy sił ONZ w Korei.
  • 23 V 1951 - wkroczenie wojsk chińskich do Tybetu i włączenie tego terytorium do Chin.
  • 9 – 13 VII 1951 - koniec stanu wojny. Wielka Brytania Francja i USA (19 X) ogłosiły zakończenie stanu wojny z Niemcami.
  • 8 IX 1951 - podpisanie traktatu pokojowego miedzy USA a Japonią i układu o przyjaźni miedzy tymi państwami.
  • 1953 – 1961 - prezydentura Dwighta Eisenhowera w USA.
  • 26 VII 1953 - generał Mahomet Nagib proklamował powstanie Republiki Egipskiej.
  • 27 VII 1953 - porozumienie rozejmowe w Panmundżon kończy działania zbrojne w wojnie koreańskiej, 38 równoleżnik został ogłoszony granicą miedzy Koreą Północną i Koreą Południową
  • 7 V 1954 - upadek Dien Bien Phu – kapitulacja wojsk francuskich, bitwa decydująca o klęsce Francji w wojnie w Indochinach.
  • 16 VI 1954 - cesarz Wietnamu powołał Ngo Dinh Diema na premiera kraju.
  • 20 VII 1954 - na podstawie uchwały genewskiej i konferencji w sprawie Indochin obiecano państwową suwerenność Kambodży i Laosowi. Obydwa państwa otrzymują ustrój monarchiczny - władcą Kambodży został Norodom Sihanouk, zaś Laosu – Sisavong Vong.
  • 8 IX 1954 - Australia, Francja, Wielka Brytania, Pakistan, Filipiny, Tajlandia, Stany Zjednoczone zawarły Pakt Południowo – Wschodniej Azji (South East Treaty Organization) SEATO.
  • 1 XI 1954 - w Algierii wybucha powstanie przeciwko Francji, pod kierownictwem Ahmeda Ben – Belli.
  • 14 XI 1954 - generał Gamal Adb El Naser przejmuje władze w Egipcie.
  • 24 IV 1955 - Irak i Turcja zawarły antyradziecki sojusz tzw. pakt bagdadzki, do którego przystąpiły Wielka Brytania i Pakistan i Iran.
  • 19 IX 1955 - pucz wojskowy w Argentynie – obalenie prezydenta Perona.
  • 1 I 1956 - Sudan ogłosił niezależność od Wielkiej Brytanii i od Egiptu.
  • 2 III 1956 - po zniesieniu protektoratu Francji i Hiszpanii nad Marokiem kraj ten stał się niezależnym sułtanatem.
  • 20 III 1956 - Francja uznała Tunezję jako niezależna monarchię.
  • 25 V 1956 - w Chinach zapowiedziano liberalizację życia intelektualnego – tzw. polityka stu kwiatów”.
  • 26 VII 1956 - Egipt ogłosił upaństwowienie Kanału Sueskiego. W dniu 29 października 1956 Izrael rozpoczął wojnę sueską przeciwko Egiptowi. Po porażce wojsk egipskich (do konfliktu przyłączyły się Francja i Wielka Brytania). Egipt zgodził się na obecność wojsk ONZ nad Kanałem Sueskim.
  • V 1957 - kierownictwo Komunistycznej Partii Chin ogłosiło program Wielkiego Skoku” który w ciągu 15 lat miał doprowadzić Chiny do czołówki mocarstw światowych.
  • 23 V 1957 - pucz francuskich ultrasów w Algierii.
  • 25 VII 1957 - parlament Tunezji odsunął od władzy beja Muhammada VIII, Tunezja republiką - premierem został Habiba Burgiba.
  • 31 I 1958 - USA wystrzeliły swego pierwszego satelitę – Explorer 1. Dogoniły w ten sposób ZSRR w przestrzeni kosmicznej.
  • 1 I 1959 - kubański dyktator Batista uciekł za granicę – 16 II 1959 urząd premiera objął Fidel Castro.
  • 28 III 1959 - w okupowanym przez Chiny Tybecie wybuchło powstanie, które Chińczycy krwawo stłumili.
  • 27 IV 1959 - w Chinach ustępuje ze stanowiska prezydenta państwa Mao Zedong, prezydentem zostaje Liu Shao-chi.
  • 20 VIII 1959 - po wystąpieniu Iraku z Paktu Bagdadzkiego, pozostałe państwa utworzyły organizacje militarna Central Treaty Organization CENTO z siedziba w Ankarze.
Lata 60.
  • 4 I 1960 - Dania, Wielka Brytania, Irlandia, Norwegia, Austria, Portugalia, Szwecja, Szwajcaria, i Lichtenstein podpisały układ w Sztokholmie tworzący Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (EFTA) jako przeciwwaga dla EWG.
  • 19 I 1960 - USA i Japonia podpisały traktat o wzajemnej pomocy i bezpieczeństwie.
  • 13 II 1960 - Kuba i ZSRR zawarły układ handlowy – odpowiedź na embargo amerykańskie na towary z Kuby.
  • 13 II 1960 - Francja przeprowadziła na Saharze próby z bronią atomową.
  • 27 IV 1960 - obalenie prezydenta Korei Południowej Syngmana Rhee.
  • 1 V 1960 - zestrzelenia nad Uralem amerykańskiego samolotu zwiadowczego U2. Zaostrzenie sytuacji międzynarodowej. Przerwanie rozmów ZSRR – USA na najwyższym szczeblu.
  • 13 VI 1960 - Chiny oficjalnie odrzuciły tezę Nikity Chruszczowa o pokojowej koegzystencji z kapitalistami”.
  • 16 VIII 1960 - wybrany na prezydenta arcybiskup Makarios III oficjalnie proklamował niezależność Republiki Cypru od Wielkiej Brytanii.
  • 14 IX 1960 - w Bagdadzie państwa eksportujące ropę naftową – Irak, Iran, Kuwejt, Arabia Saudyjska, i Wenezuela utworzyły organizację eksporterów ropy OPEC.
  • 8 XI 1960 - John F. Kennedy wybrany na prezydenta USA.
  • 20 XII 1960 - w Wietnamie powstaje Vietcong – Front Wyzwolenia Narodowego – partyzantka komunistyczna.
  • 1960 – niepodległość krajów Afryki – Francja – przyznała niepodległość Kamerunowi, Togo, Madagaskarowi, Beninowi, Nigrowi, Górnej Wolcie, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Czadowi, Republice Środkowoafrykańskiej, Kongu, Gabonowi, Senegalowi, Mali, Mauretanii, Wielka Brytania Somalii i Nigerii, a Belgia – Zairowi.
  • 3 I 1961 - rząd USA zerwał stosunki dyplomatyczne z rządem Kuby.
  • 20 I 1961 - John F. Kennedy objął urząd prezydenta USA.
  • 22 I 1961 - fiasko buntu generałów francuskich w Algierii przeciwko gen. Charlesa De Gaulle.
  • 30 IX 1961 - proklamowano powstanie w Syrii Republiki Arabskiej.
  • 20 II 1962 - John H. Glenn był pierwszym Amerykaninem, który odbył lot w Kosmosie.
  • 18 III 1962 - Francja w układzie w Evian-les-Bain przyznała Algierii pełna niezawisłość.
  • 2 X 1962 - w ramach Międzynarodowego Funduszu Walutowego powstała grupa dziesięciu” złożona z państw uprzemysłowionych. Jej celem było zapewnienie kredytów Funduszowi, gdyby nie był w stanie obronić rezerw walutowych dolara USA i funta brytyjskiego.
  • 22 X 1962 - kryzys kubański. Po zainstalowaniu na terenie Kuby wyrzutni rakietowych. Groził wówczas wybuch wojny. W ostatnim momencie nastąpiło porozumienie Chruszczowa i prezydenta USA Kennedy’ego, wyrzutnie zostały zdemontowane.
  • 8 III 1963 - wojskowy zamach stanu w Syrii, do władzy dochodzi partia Baas.
  • 27 IV 1963 - Fidel Castro przybył do Moskwy z wizytą – oświadczenie o przynależności Kuby do obozu socjalistycznego.
  • 22 – 26 V 1963 - szefowie 30 państw afrykańskich przyjęli Kartę Jedności Afrykańskiej.
  • 22 XI 1963 - zamordowanie prezydenta USA J.F. Kennedy’ego w Pallas - Lyndon Johnson nowym prezydentem USA w latach 1963 - 1969.
  • 27 V 1964 - zmarł premier Indii Yawahararlal Nehru.
  • VIII 1964 - USA postanowiło zbombardować cele wojskowe na terytorium Wietnamu Północnego oraz przystąpienie armii amerykańskiej do walki z Vietcongiem w Wietnamie Południowym.
  • 19 X 1964 - Chiny przeprowadziły pierwszy próbny wybuch bomby atomowej.
  • 30 XII 1965 - Ferdinand Marcos, przewodniczący Nacjonalistycznej Partii Filipin, został zaprzysiężony jako prezydent Filipin.
  • 1965 - miedzy Indiami a Pakistanem ponownie doszło do wojny o Kaszmir.
  • 10 I 1966 - na konferencji w Taszkiencie doszło do zakończenia hindusko-pakistańskiego konfliktu o Kaszmir.
  • 24 I 1966 - nowym premierem Indii została Indira Gandhi.
  • VIII 1966 - początek rewolucji kulturalnej w Chinach – niszczenie przejawów kultury Zachodu i pozostałości kultury chińskiej z okresu przed rewolucją.
  • 2 X 1966 - wzmocnienie wojsk radzieckich na pograniczu radziecko – chińskim W XI 1966, w Moskwie odbyła się narada przedstawicieli partii komunistycznych. Doszło na niej do rozłamu miedzy KPZR a Komunistyczną Partią Chin – Chińczycy przeciwni byli odejściu od systemu stalinowskiego. Początek rywalizacji polityczno – ideologicznej miedzy ZSRR a Chinami.
  • 5 – 11 VI 1967 - w sześciodniowej wojnie Izrael zaanektował wschodnia Jerozolimę, Strefę Gazy, wzgórza Golan.
  • 3 XII 1967 - południowoafrykański chirurg Christiaan Bernard przeprowadził pierwszą udaną transplantację serca.
  • 30 I 1968 - Vietcong i wojska północnowietnamskie podjęły ofensywę Tet, która doprowadziła do wojskowego załamania pozycji sil USA w Wietnamie.
  • 1968 ZSRR - podpisał umowę o współpracy gospodarczej i wojskowej z Demokratyczną Republiką Wietnamu.
  • 20 I 1969 - Richard M. Nixon został prezydentem USA.
  • 20 VII1969 - moduł kosmiczny Eagle” odłączył się od statku bazy Apollo XI” z astronautami Nilem Armstrongiem, Edwinem Aldrinem i Michaelem Collinsem i wylądował na Księżycu.
  • 1 IX 1969 szef sztabu armii libijskiej Muammar al Kadafi obalił wraz z innymi oficerami króla Idrysa I. Jednocześnie proklamował powstanie Libijskiej Republiki Arabskiej.
  • 21 X 1969 - miedzy ZSRR a Chinami doszło do starć nad graniczną rzeką Ussuri.
  • 16 XI 1969 - poinformowano o masakrze w My Lai w Wietnamie, gdzie amerykańscy żołnierze wymordowali 450 osób cywilnych.
Lata 70.
  • 18 III 1970 - książę Norodom Sihanouk został pozbawiony władzy w Kambodży przez Lon Nola i uciekł do Chin.
  • 1 V 1970 - USA rozpoczęły bombardowanie zaplecza oddziałów Vietcongu w Kambodży.
  • 16-27 VIII 1970 - doszło do wojny domowej w Chile.
  • 4 IX 1970 - w wyborach prezydenckich zwycięstwo odniósł komunista Salvadore Allende.
  • 15 VIII 1971 - USA oficjalnie wypowiedziały porozumienie, na mocy którego w każdej chwili wymieniały dolary na złoto. Wraz z tą decyzją upadł światowy system walutowy z Bretton Woods.
  • 22 V 1972 - Cejlon otrzymał nową konstytucję a nazwę państwa zmieniono na Sri Lanka.
  • 18 VII 1972 - Egipt poinformował o wydaleniu radzieckich doradców wojskowych.
  • 5 IX 1972 - arabscy terroryści dokonali w czasie XX letnich Igrzysk Olimpijskich w Monachium zamachu na olimpijska drużynę Izraela.
  • 27 I 1973 - podpisany w Paryżu układ o zawieszeniu broni miedzy USA a Północnym i Południowym Wietnamem oraz Vietcongiem przewidywał wycofanie całego wojskowego personelu USA z Wietnamu.
  • 11 II 1973 - ostatnie jednostki wojskowe USA opuściły Wietnam.
  • 17 V 1973 - początek działalności komisji senatu USA do zbadania afery Watergate.
  • 22 VI 1973 - USA i ZSRR podpisały porozumienie w sprawie unikania wojskowej konfrontacji i zapobiegania wojnie atomowej drogą stałych konsultacji.
  • 11 IX 1973 - w Chile doszło do zamachu stanu dokonanego przez Augusto Pinocheta. Obalono komunistyczny rząd a prezydent Salvatore Allende zginął w walce z zamachowcami.
  • 6 – 25 X 1973 - wojska egipskie i syryjskie napadły na Izrael, ostatecznie jednak poniosły klęskę.
  • 28 X 1973 - siedem arabskich krajów naftowych postanowiło wstrzymać dostawy ropy do USA i Holandii z powodu ich proizraelskiej postawy.
  • 13 XI 1973 - ogłoszono stan wyjątkowy w związku z kryzysem ekonomicznym.
  • 3 VII 1974 – Richard Nixon i Leonid Breżniew podpisali układ o ograniczeniu podziemnych doświadczeń z bronią jądrową” i Protokół w sprawie ograniczenia systemów obrony przeciwrakietowej”.
  • 9 VIII 1974 – Gerald Ford objął stanowisko prezydenta USA po podaniu się do dymisji Nixona w następstwie afery Watergate.
  • 12 IX 1974 - zamach w Etiopii. Po zamieszkach władzę objęło wojsko. Negus Hajle Sellasje I został zdetronizowany.
  • 23-24 XI 1974 - Breżniew i Ford podpisali we Władywostoku oświadczenie o ograniczeniu zbrojeń strategicznych.
  • IV 1975 - w Libanie wybuchają zamieszki między chrześcijańska partią Falanga a muzułmanami głównie Palestyńczykami, do walk włącza się również wojsko syryjskie.
  • 17 IV 1975 - w Kambodży władzę zdobywa ugrupowanie Czerwonych Khmerów”. W ciągu kilku lat sprawowania władzy przeprowadziło ono akcje ludobójstwa na szeroka skalę – około 3 milionów ludzi traci życie w wyniku ich działalności.
  • 30 IV 1975 - Południowy Wietnam ogłosił bezwarunkowa kapitulacje wojska Wietnamu PN wkroczyły do Sajgonu ucieczka tysięcy Wietnamczyków z Wietnamu Południowego.
  • 17 VII 1975 - w trakcie pierwszego radziecko – amerykańskiego eksperymentu w kosmosie nastąpiło połączenie pojazdów kosmicznych Apollo 18 i Sojuz 19.
  • 11 XI 1975 - Portugalia przyznała wolność Angoli.
  • 3 XII 1975 - po ustąpieniu króla Savang Vatthana proklamowana została Demokratyczna Republika Ludu Laotańskiego.
  • 24 III 1976 - w bezkrwawym przewrocie została obalona Izabelita Peron prezydent Argentyny. Władzę przejęła junta wojskowa.
  • 2 VII 1976 - powstaje Socjalistyczna Republika Wietnamu.
  • IX 1976 - Egipt wypowiedział zawarty w 1971 roku układ z ZSRR o przyjaźni i współpracy. Zapowiedź usunięcia z Egiptu wszystkich doradców i ekspertów radzieckich w dziedzinie gospodarki i wojska.
  • 9 IX 1976 - zmarł chiński przywódca Mao Tse Tung. Miesiąc później aresztowano czterech głównych przywódców rewolucji kulturalnej w Chinach tzw. bandę czworga”. Przypisywano im odpowiedzialność za masowe zbrodnie. Wśród aresztowanych była Cziang Czing wdowa po Mao.
  • 20 I 1977 – Jimmy Carter zostaje 39 prezydentem USA.
  • III 1977 - klęska wyborcza Indory Ghandi.
  • 17 V 1977 - Menahem Begin zostaje szefem rządu Izraela.
  • 27 IV 1978 - po przewrocie dokonanym przez armię proklamowano Demokratyczną Republikę Afganistanu, która zawarła układ o pomocy z ZSRR.
  • 6 VIII 1978 - zmarł papież Paweł VI. Nowym papieżem został kardynał Albino Luciani – Jan Paweł I.
  • 6 – 17 IX 1978 - podpisanie porozumienia i nawiązanie izraelsko – egipskich stosunków w Camp David.
  • 16 X 1978 - papieżem zostaje Karol Wojtyła – Jan Paweł II.
  • 25 XII 1978 - po licznych incydentach granicznych oddziały wietnamskie wkroczyły do Kambodży.
  • 8 I 1979 - oddziały wietnamskie zdobyły stolicę Kambodży Phnom Penh obaliły rządy Czerwonych Khmerów.
  • 16 I 1979 - Szachinszach Reza Pahlawi opuścił Iran i udał się do Egiptu a 22 stycznia do Maroka.
  • 1 II 1979 - po 15 latach wygnania do Iranu powrócił Ajatollah Chomeini po powrocie ogłosił utworzenie islamskiej rady rewolucyjnej.
  • 26 III 1979 - Izrael i Egipt podpisały w Waszyngtonie układ pokojowy.
  • 17 VII 1979 - Front Wyzwolenia Narodowego Sandino” zwyciężył po krwawej wojnie domowej w Nikaragui i zmusił dyktatora Anastasio Somozę do emigracji.
  • 4 XI 1979 - irańscy studenci zajęli amerykańską ambasadę w Teheranie i uwięzili jej pracowników jako zakładników.
  • 28 XII 1979 - ZSRR wprowadził swoje wojska do Afganistanu, które obaliły rząd i ustanowiły podporządkowane sobie władze z Babrakiem Karmalem na czele. Doprowadziło to długotrwałej wojny domowej wyniszczającej kraj i jego ludność.
  • 1979 - Chiny postanowiły nie przedłużać z ZSRR układu o przyjaźni i wzajemnej pomocy.
Lata 80.
  • 14 I 1980 - Partia Kongresowa Indiry Gandhi większość w wyborach w Indiach (3 – 6 stycznia) Indira Gandhi ponownie premierem Indii.
  • 21 IX 1980 - irackie wojska przekroczyły granicę i wkroczyły na terytorium Iranu, rozpoczęła się iracko-irańska wojna w Zatoce Perskiej.
  • 20 I 1981 - zakładnicy uwięzieni w trakcie okupacji ambasady amerykańskiej w Teheranie od 1979 roku zostali uwolnieni.
  • 20 I 1981 - Ronald Reagan został zaprzysiężony jako 40 prezydent USA.
  • 6 X 1981 - podczas defilady wojskowej w Kairze dokonano zamachu na życie prezydenta Egiptu Anwara Sadata, nowym prezydentem został Hosni Mubarak.
  • 29 XII 1981 - prezydent USA Ronald Reagan ogłosił, że Stany Zjednoczone przystępują do ograniczenia współpracy gospodarczej i naukowej i technicznej z ZSRR jako odpowiedzialnym za stan wojenny w Polsce.
  • 2 IV 1982 - zajęcie wysp falklandzkich (Malwiny) przez oddziały argentyńskie, spowodowało to desant sił brytyjskich morskich na Falklandach. Garnizon argentyński stawił opór od 21 maja do 14 czerwca.
  • 6 VI 1982 - w 15 lat po zajęciu przez Izrael półwyspu Synaj, przekazał ten obszar władzom egipskim
  • 15 IX 1982 - w Teheranie stracono ministra Sadegh Ghotbzadeh, za zdradę ideałów rewolucyjnych.
  • 24 VI 1983 - rząd syryjski wydalił z terytorium swojego kraju przywódcę OWP Jasira Arafata.
  • 10 X 1983 - Icchak Szamir został nowym premierem Izraela , zastępując Menachema Begina.
  • 25 X 1983 - Amerykańskie wojska oraz żołnierze z sześciu państw karaibskich zajęli wyspę karaibska Grenadę. Jako uzasadnienie podano chęć przywrócenia porządku oraz ochronę amerykańskich obywateli.
  • 18 XII 1983 - w wyborach parlamentarnych w Japonii rządząca partia LDP straciła absolutna większość. Premierem został Yasuhiro Nakasone LDP.
  • 20 XII 1983 - po raz drugi został wydalony Jasir Arafat, tym razem z Libanu.
  • 7 II 1984 - podczas lotu promu kosmicznego Challanger” astronauta amerykański Bruce McCandless jako pierwszy człowiek przebywał w kosmosie bez liny zabezpieczającej.
  • 22 II 1984 - po zaostrzeniu działań wojennych pomiędzy Iranem i Irakiem, USA i Wielka Brytania wysłały okręty w rejon Zatoki Perskiej.
  • 5 VI 1984 - jednostki armii indyjskiej szturmowały Złotą Świątynię w Amritsarze.
  • 11 VI 1984 - w USA udało się po raz pierwszy zniszczyć doświadczalną rakietę ofensywną w locie poza atmosferą ziemską z pomocą innej rakiety.
  • 31 X 1984 - premier Indii Indira Gandhi zginęła w zamachu w New Delhi zastrzelona przez dwóch Sikhów z jej ochrony osobistej.
  • 6 XI 1984 - wybory prezydenckie w USA wygrywa Ronald Reagan.
  • 31 XII 1984 - USA występują z UNESCO.
  • 5 III 1985 - eskalacja wojny Irak – Iran bombardowania artyleryjskie miast irańskich.
  • 1 – 15 III 1985 - w Brazylii i Urugwaju po wieloletnim panowaniu wojskowych powracają rządy cywilne.
  • 10 VI 1985 - Izrael wycofał ostatnie oddziały bojowe z południa Libanu.
  • 16 IX 1985 - w USA powiodła się próba zniszczenia satelity lecącego z prędkością 28 tys. km/h – wpisane w system obrony strategicznej SDI.
  • 19 IX 1985 - Meksyk nawiedziło silne trzęsienie Ziemi, tysiące zabitych.
  • 7 I 1986 - prezydent USA Ronald Reagan ogłosił totalny bojkot Libii pod każdym względem
  • 28 I 1986 - amerykański prom kosmiczny Challenger” eksplodował 73 sekundy po starcie. Cała załoga zginęła.
  • 7 II 1986 - Prezydent Haiti Jean Claude Duvalier uciekł do Francji. Władzę w kraju przejęli wojskowi.
  • 25 II 1986 - prezydent Filipin Ferdinando Marcos ustąpił po 21 latach dyktatury i wyjechał na Hawaje. Nowym prezydentem została Corazon Aquino.
  • 25 III 1986 - Światowy Kongres Żydów obwinił prezydenta Austrii Kurta Weldheima o to, że w czasie II wojny światowej brał udział w zbrodniach wojennych na Bałkanach.
  • 15 IV 1986 -amerykańskie lotnictwo zbombardowało libijskie miasta Trypolis i Bengazi.
  • 27 I 1987 - prezydent Filipin Corazon Aquino ogłosiła stłumienie siłą puczu wojskowego.
  • 20 X 1987 - USA ogłosiły embargo handlowe wobec Iranu.
  • 8 XII 1987 - Reagan i Gorbaczow podpisali w Waszyngtonie układ o całkowitej likwidacji wszystkich rakiet średniego zasięgu.
  • 16 XII 1987 - w Korei Południowej w pierwszych wolnych wyborach po 16 latach dyktatury prezydentem zostal Ro Te Wu.
  • 13 II 1988 - w Stepanakercie doszło do wielotysięcznej manifestacji domagającej się zjednoczenia Karabachu z Armenią.
  • 20 II 1988 - parlament Karabachu domaga się przyłączenia tego terytorium do Armenii.
  • 22 II 1988 - Azerowie napadli na Ormiańskie osiedle Askeran w Karabachu. Doszło do aktów przemocy miedzy Azerami i Ormianami.
  • VII 1988 - Kreml odrzucił prośbę parlamentu Armenii o przyłączenie Karabachu.
  • 20 VIII 1988 - zawieszenie broni między Iranem i Irakiem – wojna trwała od 1980 roku.
  • 8 XI 1988 - kandydat partii republikańskiej George Bush został prezydentem USA.
  • 15 XI 1988 - przywódca Organizacji Wyzwolenia Palestyny proklamował utworzenie niezależnego państwa w Palestynie.
  • 15 II 1989 - ostatni żołnierz radziecki opuścił Afganistan.
  • 9 IV 1989 - oddziały wojskowe rozpoczęły brutalna akcję przeciwko manifestacji Gruzinów w Tbilisi. Liczni ranni i zabici.
  • 4 VI 1989 - imam Sayid Ruhullah Musawi Khomeini zmarł w Teheranie.
  • 4 VI 1989 - wojskowe oddziały brutalnie stłumiły demonstracje studentów w Pekinie na placu Tiananmen. Liczne ofiary – masowy protest światowej opinii publicznej.

 

Od Jałty do Jesieni narodów