Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego
Genezy Paktu Północnoatlantyckiego należy szukać w sytuacji zaistniałej po zakończeniu II wojny światowej. Kończy się współpraca dotychczasowych koalicjantów, czyli USA i ZSRR, a zaczyna się zimna wojna - czyli narasta wrogość miedzy państwami o przeciwstawnych ustrojach politycznych. Jednak proces integracji politycznej i przede wszystkim militarnej Zachodu przyspieszył znacznie kryzys berliński (blokada radziecka Berlina Zachodniego).
W 1948 roku Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg i Wielka Brytania podpisały Pakt Brukselski. We wrześniu tego roku utworzono Sztab Obrony Zachodu z siedzibą w podparyskiej miejscowości Fontainebleau. Pierwszym naczelnym dowódcą połączonych sił został brytyjski marszałek Bernard Law Montgomery. Pakt ten przewidywał także możliwość rozszerzenia o Stany Zjednoczone. W dniu 4 kwietnia 1949 roku w Waszyngtonie 10 krajów europejskich oraz Stany Zjednoczone i Kanada powołały do życia Organizację Paktu Północnoatlantyckiego – NATO (poprawniej Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego). Europejskimi członkami założycielami zostały: Francja, Wielka Brytania, Belgia, Holandia, Luksemburg, Dania, Islandia, Norwegia, Włochy i Portugalia. W 1952 roku do Paktu przystąpiły Grecja i Turcja, w 1955 RFN, a w 1982 r. Hiszpania. W 1999 po długich negocjacjach z Rosją: Polska, Czechy i Węgry. Podczas sesji przywódców państw NATO w Pradze 21 listopada 2002 roku do sojuszu zaproszono Bułgarię, Estonię, Litwę, Łotwę, Rumunię, Słowację i Słowenię. Państwa te przystąpiły do Paktu 29 marca 2004 r. Obecnie oficjalnymi kandydatami na członków NATO są Albania, Chorwacja i Macedonia.
W długiej historii NATO zdarzały się pewne zawirowania. Od 1966 roku Francja zawiesiła swoje członkostwo w strukturach militarnych, ponieważ przywódca tego kraju gen. Charles de Gaulle postanowił rozwijać własny system obrony jądrowej. Francja częściowo wraca do struktur wojskowych od 1995 roku. W latach 1974 – 1980 swoje członkostwo w strukturach militarnych NATO zawiesiła Grecja powodem był konflikt z Turcją i przekonanie Grecji ze NATO nic w tym względzie nie robi. Hiszpania do wstąpienia do 1997 roku też nie należała do struktur wojskowych
- Powstanie NATO
- Struktura NATO
- Funkcjonowanie NATO
- Polska w NATO