Publikacja aktów prawnych

20 lipca 2000roku weszła w życie ustawa o ogłoszeniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Zgodnie z ta ustawą ogłoszenie aktów prawnych jest obowiązkowe i ogłasza się je w dziennikach urzędowych. Warunkiem wejścia w życie ustaw , rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszeni (art.88 pt. 1 Konstytucji RP).

Akta prawne wchodzą w życie 14 dni od ich ogłoszenia (chyba, że w akcje podana jest inna data). Czas pomiędzy ogłoszeniem ustawy, a wejściem jej w życie określa się vacatio legis ma służyć zaznajomieniu się z opracowaną ustawą oraz przygotowaniu konkretnych organów do wdrożenia jej w życie.

Akta są publikowane w następujących dziennikach urzędowych:

Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.RP)

Jest wydawany przez Prezesa Rady Ministrów jako wydawnictwo urzędowe, w którym ogłaszane są:

• konstytucje,
• ustawy,
• rozporządzenia z mocą ustaw,
• umowy międzynarodowe,
• rozporządzenia Prezydenta RP, Premiera, Rade Ministrów lub jej członków, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,
• orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego,
• akty dotyczące ogłoszonego stanu wojny i zawarcia pokoju,
• akta dotyczące referendum, wyborów parlamentarnych lub prezydenckich,
• akta ogłoszenia stanu wojennego, wyjątkowego i stanu klęski żywiołowej.

Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” (MP)

Jest wydawany przez Prezesa Rady Ministrów, ogłasza treści następujących aktów prawnych:

• zarządzenia Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów, poszczególnych ministrów,
• orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aktów normatywnych,
• uchwały Rady Ministrów,
• niektóre uchwały Sejmu i Senatu RP,
• akty dotyczące powołania premiera, odwołania rządu, powołania urzędników na wyższe stanowiska.

Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski B”

Dzienniki urzędowe poszczególnych ministrów odpowiedzialnych za resorty administracyjne. Ogłasza się w nich treści aktów prawnych wydanych przez poszczególnych ministrów lub kierowników urzędów centralnych. Dotyczą spraw resortowych, Mogą zawierać również uchwałę rządu uchylająca zarządzenie danego ministra.

Dzienniki urzędowe urzędów celnych

Wojewódzkie dzienniki urzędowe

Są one publikacją wydawana przez wojewodów np. Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego. Zawiera treści aktów miejscowych ustanowione przez organy samorządowe i rządowe w terenie oraz organy administracji niezespolonej. Wojewódzkie dzienniki urzędowe mogą zawierać również akty Prezesa Rady Ministrów uchylające akty prawa miejscowego. Akty prawa miejscowego mogą być także ogłaszany w sposób przyjęty zwyczajowo np. przez wywieszenie na tablicy ogłoszeń w siedzibie urzędu, który ogłasza akt prawny. Inną formą publikacji aktów prawnych jest ich ogłoszenie w lokalnych mediach (głównie dotyczy to aktów tworzonych przez samorządy terytorialne).

We współczesnym świecie ważną formą publikacji aktów prawnych jest Internet, choć niesłabnącą popularnością cieszą się różnego rodzaju publikacje w druku (nie wliczając powyżej wymienionych). Do takich publikacji należy m.in. „Rzeczpospolita” oraz powszechnie dostępne broszury, wydawnictwa prawnicze, a nawet kampanie prowadzone w celu zapoznania się z obowiązującymi przepisami prawa.

W dalszym ciągu aktualną jest maksyma prawa rzymskiego ignoratia iuris nocet (nieznajomość prawa szkodzi), oraz art. 2. Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, który mówi:

Rzeczypospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym (…).

Oznacza to, że w naszym kraju ważną zasadą obowiązującą w równym stopniu obywateli i organy państwowe jest zasada przestrzegania norm prawnych, czyli praworządność. Państwo prawa (praworządne, prawne) oznacza taką organizację, w której właściwie funkcjonują przepisy prawa zawarte w konstytucji oraz innych aktach prawnych. Oznacza również ścisłe określenie przepisami prawnymi zależności pomiędzy organami państwa i innymi instytucjami, a obywatelami. Działalność administracji państwowej poddana jest ścisłej kontroli prawnej. Z kolei obywatele mają przeświadczenie o nienaruszalności swoich praw, gdyż konstytucja zapewnia im pełną ochronę. W razie naruszenia tych praw obywatele mają możliwość zwrócić się do niezawisłych sądów. Funkcjonowanie państwa prawa to warunek utrzymania demokracji jaka zdobyliśmy po 1989 roku.