Rodzaje grup społecznych i ich charakterystyka

1. Ze względu na sposób zorganizowania:

Grupy formalne

Cechy grup formalnych:

• posiadają ściśle określona sformalizowane strukturę
• są powołane w wyniku aktu prawnego
• cele i zasady działania określają przepisy prawne
• możliwe jest stosowanie sankcji wobec członków

Przykłady grup formalnych:

• szkoła
• wojsko
• związek zawodowy
• partia polityczna
• stowarzyszenie
• administracja

Grupy nieformalne

Cechy grup nieformalnych:

• tworzą się spontanicznie, bez stosowania procedur i formalności
• nie mają sformalizowanej struktury
• nie posiadają wewnętrznych przepisów prawnych
• opierają się na wewnętrznych relacjach pomiędzy członkami
• tworzą się za względu na wspólne zainteresowania, sposób spędzania czasu lub poglądy

Przykłady grup nieformalnych:

• grupa koleżeńska
• kółka zainteresowań
• krąg znajomych
• gangi
• klany

2. Ze względu na charakter członków:

Grupy zamknięte (ekskluzywne)

Cechy grup zamkniętych:

• przynależności jednostki decyduje spełnienie przez nią określonych kryteriów np. majątek, wykształcenie lub poświęcenie i oddanie.
• do niektórych grup zamkniętych można należeć automatycznie np. przez urodzenie.

Przykłady grup zamkniętych:

• stowarzyszenie biznesowe.

Grupy otwarte (inkluzywne)

• przynależności decyduje wola jednostki lub polityka prowadzona przez ta grupę

3. Ze względu na wielkość grupy:

Grupy małe

Cechy grup małych:

• posiadają prosta strukturę wewnętrzną
• nie występuje podział na mniejsze podgrupy
• stosunki pomiędzy członkami są bardziej bezpośrednie i osobiste

Przykłady grup małych:

• szkolny zespół baletowy
• rodzina
• społeczność lokalna
• grupa rówieśnicza

Grupy duże

Cechy grup dużych:

• posiadają rozbudowaną strukturę wewnętrzną
• wewnątrz grupy istnieje wiele podgrup
• członkowie nie zawsze znają się osobiście
• przynależność do grupy jest pośrednia np. przez małe grupy

Przykłady dużych grup:

• plemienne
• narodowe
• religijne
• partie polityczne

4. Ze względu na rodzaj więzi:

Grupy pierwotne (naturalne)

Cechy grup pierwotnych:

• członków łączy silna więź emocjonalna i kontakty osobista
• przynależność nie zawsze wynika z woli jednostki
• każdy członek wspólnoty nosi cechy wspólne z pozostałymi członkami np. rysy ciała, czy język
• istnieją określone tradycje, zwyczaje i normy
• udział w grupie wynika z norm i tradycji

Przykłady grup pierwotnych:

• rodzina
• grupa rówieśnicza
• krąg przyjaciół i najbliższych znajomych
• sąsiedzi mający ze sobą bliskie kontakty

Grupy wtórne (tworzone sztucznie)

Cechy grup wtórnych:

• członków łączy więź rzeczowa wynikająca ze wspólnych zainteresowań
• członkowie są na zasadzie dobrowolnego wyboru
• mają "sztuczną" genezę
• tworzone są w celu osiągnięcia określonego celu, wykonania zadania, lub zamierzonego interesu

Przykłady grup wtórnych:

• partia polityczna
• związek zawodowy
• organizacje kościelne
• stowarzyszenia
• zakłady pracy
• szkoły