Rodzaje systemów ochrony praw człowieka
Współczesne systemy ochrony praw człowieka dzielą się na następujące elementy:
system powszechny (międzynarodowy), regionalny (odnosi się do poszczególnych kontynentów) i wewnątrzkrajowy.
Podstawę systemu powszechnego stanowi działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych, Rada Praw Człowieka w Genewie i Międzynarodowy Trybunał Karny.
System regionalny odnosi się do poszczególnych kontynentów.
Afryka posiada system afrykański, który nadzoruje Komisja Praw Człowieka i Ludów składająca się z 11 członków, oraz jej organ pomocniczy Afrykański Trybunał Praw Człowieka i Ludów. Komisja Praw Człowieka i Ludów rozpatruje sprawozdania z realizacji Afrykańskiej Karty Praw Człowieka i Ludów.
Ameryka posiada system interamerykański, który opiera się na Amerykańskiej Konwencji Praw Człowieka. Gwarantem przestrzegania praw obywatelskich jest również Komisja Praw Człowieka i Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka.
Półwysep arabski posiada system arabski oparty na religii islamskiej oraz Arabskiej Karcie Praw Człowieka, gwarantem przestrzegania praw jest także Komitet Ekspertów Praw Człowieka.
W Europie funkcjonuje system europejski, który jest oparty na działalności trzech instytucji:
Rady Europy, Unii Europejskiej oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE dawne KBWE).
Bardzo istotną rolę w ochronie praw człowieka odgrywają organizacje pozarządowe. Mogą one uczestniczyć w pracach Komisji Praw Człowieka, instytucjach OBWE oraz UE, które mają podobną misję. Podstawą prawną współpracy z ONZ jest art. 71 Karty Narodów Zjednoczonych. Najstarszą organizacją pozarządową z siedzibą w Genewie broniącą praw człowieka jest Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, który występuje na terenach państw muzułmańskich pod nazwą Czerwony Półksiężyc. Inne pozarządowe organizacje to Amnesty International, Międzynarodowa Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Human Rights Watch.
Współcześnie problem ochrony praw człowieka jest równie ważny jak w chwili powoływania pierwszej organizacji tj. w 1945 roku. W dalszym ciągu istnieje wiele państw np. Białoruś, gdzie prawa człowieka są nie respektowane zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi konwencjami (stąd udział obserwatorów międzynarodowych chociażby podczas ostatnich wyborów prezydenckich na terenie tego kraju). Innym powodem ważności monitorowania realizacji praw człowieka jest nienawiść rasowa, etniczna, czy dyskryminacje ze względu na płeć. Warto jednak zauważyć, ze warunkiem rozwoju pokoju, ładu społeczno gospodarczego i demokracji jest przestrzeganie praw człowieka i obywatela.