Skład i kompetencje Rady Ministrów

Drugim organem pełniącym władzę wykonawczą jest Rada Ministrów, czyli rząd. Prowadzi ona politykę zagraniczną oraz kieruje całością rządowej administracji. W polskim systemie politycznym została przyjęta zasada domniemania kompetencji. Rząd jest na jej podstawie uprawniony do podejmowania decyzji w sprawach, które nie zostały zastrzeżone dla prezydenta bądź innego organu administracji rządowej lub samorządowej.

Rząd tworzą prezes Rady Ministrów (premier) oraz wiceprezesi Rady Ministrów i ministrowie rządu. Rada Ministrów działa w sposób kolegialny. Na czele rządu stoi premier. Do jego kompetencji należy:

• kierowanie pracami rządu
• reprezentowanie Rady Ministrów
• koordynowanie pracą członków rządu
• wydawanie rozporządzeń
• nadzór nad samorządem terytorialnym

Poszczególni ministrowie są członkami rządu oraz stoją na czele określonych resortów, których pracą kierują. Pracę wykonują za pomocą sekretarzy i podsekretarzy stanu, którzy są powoływani przez premiera. Ministrowie mają prawo do wydawania rozporządzeń i zarządzeń. W skład Rady Ministrów mogą również wchodzić osoby powołanie przez premiera do pełnienia określonych zadań.

Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może tworzyć Komitety Rady Ministrów. Są to jej organy opiniodawczo-doradcze, do ich zadań należy koordynacja działań określonych ministrów. Dla przykładu w 1993 r. został powołany Komitet Ekonomiczny i Komitet Społeczno-Polityczny. Organem doradczym dla premiera w zakresie polityki prawa jest Rada Legislacyjna, składająca się z wybitnych prawników.

Do kompetencji Rady Ministrów należy:

• zapewnienie wykonania ustaw
• wydawanie rozporządzeń z mocą ustawy
• wydawanie rozporządzeń w celu wykonania danej ustawy
• kierownictwo i kontrola nad organami administracji rządowej
• stworzenie projektu budżetu państwa
• kierownictwo nad wykonaniem budżetu
• zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa
• zapewnienie porządku publicznego
• utrzymywanie stosunków zagranicznych oraz kontaktów z rządami innych państw oraz z organizacjami międzynarodowymi
• ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju