Unia Europejska

Drugą z kolei organizacją, na której opiera się system europejski ochrony praw człowieka jest Unia Europejska. Początki tej organizacji sięgają 1951 roku, kiedy po raz pierwszy powstała organizacja ponadpaństwowa pod nazwą Europejska Wspólnota Węgla i Stali, kolejno w 1957 weszły z życie tzw. traktaty rzymskie ustanawiające Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EUROTOM). Z punktu widzenia ochrony praw człowieka najważniejszy jest Traktat o Unii Europejskiej z 1992 roku. W ramach tej organizacji wykształcił się system ochrony praw człowieka.

• Dokumenty Unii Europejskiej stanowiące instrument ochrony praw człowieka:

Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą z 1957 roku pojawiły się w nim przepisy odnoszące się do prawa pracy, ochrony i bezpieczeństwa pracowników.

Jednolity Akt Europejski z 1986 roku mówił o demokracji opartej na prawach człowieka za wartych w Konwencji o ochronie praw człowieka.

Karta Wspólnotowa Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników ustalona w 1989 roku, ma moc prawa obowiązującego.

Traktat o Unii Europejskiej dotyczył m.in. ustalenia obywatelstwa w unii zagwarantował prawo do swobodnego poruszania się.

Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską ustalony w 1993 roku odnosiły się do klauzuli zwalczania dysproporcji ze względu na płeć, rasę pochodzenie, religię itp.

Karta praw Podstawowych Unii Europejskiej podpisana w Nicei w 2000 roku odnosi się do stosowania praw zawartych w Konwencji praw człowieka, zawiera uznane dotychczas prawa w Unii o charakterze osobistym, politycznym, społecznym i gospodarczym.

• Organami stojącymi na straży praw człowieka w UE są:

Parlament Europejski wszyscy obywatele zamieszkujący Unię mają prawo złożyć skargę w sprawach będących w zakresie prawodawstwa unii.

Trybunał Sprawiedliwości ma siedzibę w Luksemburgu, bada zgodność aktów prawnych z dokumentami unii, czyli przyjętych przez Parlament, Radę Europy, Komisję Europejska i Centralny Bank Europejski. System tych aktów należy do aktów wspólnotowych. W ramach UE powstał zbiór praw określany jako aquis communautaire (wolność słowa, wolność przekonania, prawo nietykalności mieszkania, prawo swobodnego przebywania się i przebywania na terenie państw unii.

Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich został powołany w 1995 roku, który ma siedzibę w Strasburgu. Od 2003 funkcję rzecznika pełni Nikiforas Diamandouros. Celem działalności Europejskiego Rzecznika jest:

• ochrona praw zamieszczonych w Karcie Praw Podstawowych
• zapewnienie odpowiedzialnej administracji
• przyjmowanie skarg od osób fizycznych i indywidualnych
• przeprowadzenie kontroli w tych państwach, które zostały naznaczone
• poprawienie jakości świadczonych usług, ochrona praw pracowników unijnych.