Oda - łac. carmina, pol. pieśń; gatunek liryczny biorący swój początek od starożytnej pieśni chóralnej; początkowo ody wiązały się z obrzędami religijnymi, z czasem miały na celu sławienie bohaterów, wydarzeń czy idei; najwybitniejszym twórcą gatunku był Pindar; Horacy tworzył ody solowe (indywidualne), jednak sugeruje się, że jego pieśni nazywano odami raczej za względu na ich wartość niż przynależność do gatunku.
cechy charakterystyczne:
- utwór wierszowany, stroficzny, silne zrytmizowany, stałe miejsce średniówki:
Mkną chyże lata//, Postumie, Postumie, (11 sylab, średniówka po 5 sylabie)
Z modlitwy naszej// drwi śmierć niepobożna. (11 sylab, średniówka po 5 sylabie)
Kroków starości// wstrzymać nikt nie umie (11 sylab, średniówka po 5 sylabie)
I zmarszczek z czoła// usunąć nie można. (11 sylab, średniówka po 5 sylabie)
[Oda II, 14 (Eheu fugaces, Postume, Postume)]
- charakter pochwalny lub dziękczynny
- patetyczny styl (wzniosłość, monumentalizm):
Stawiłem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu, / Od królewskich piramid sięgający wyżej. [Oda III, 30 (Exegi monumentum aere perennius)]
- raczej zbiorowy podmiot wypowiedzi; u Horacego indywidualny:
Na wyżyny się wzbiłem i żem przeniósł pierwszy / Do narodu Italów rytm eolskich wierszy. [Oda III, 30 (Exegi monumentum aere perennius)]