Cechy noweli na przykładzie utworu Z legend dawnego Egiptu:
- niewielkich rozmiarów utwór epicki – 6 stron;
- zwięzłość kompozycyjna – jeden zwarty tekst prozatorski bez podziału na rozdziały;
- jednowątkowa fabuła – dzieje Horusa, następcy tronu;
- fabuła zmierza ku wyraźnie zarysowanemu punktowi kulminacyjnemu – wyzdrowienie Ramzesa;
- brak lub ograniczona liczba opisów: 2 krótkie opisy – Nilu nocą i chorego Ramzesa;
- uproszczona charakterystyka postaci, najczęściej bezpośrednia:
stuletni Ramzes, potężny władca Egiptu.
- dzieje bohatera mają najczęściej wymiar tragiczny – Horus umiera;
- szybkość następowania po sobie zdarzeń, bez rozciągłości epickiej – ciężko chory Ramzes, Horus przygotowujący się do objęcia władzy, ukąszenie, wyzdrowienie faraona, śmierć Horusa;
- stopniowanie napięcia – po, rozpoczynającej nowelę, scenie stonowanej rozmowy faraona z medykiem pojawia się Horus, który wychodzi na pałacowy taras, gdzie
właśnie księżyc złocił spiżowe wody Nilu.
- stopniuje się napięcie fabularne aż do dynamicznej sceny finałowej, w której
wśród grobowej ciszy usłyszano stuk sandałów. Do sali wbiegł zastępca arcykapłana.
- zastosowanie techniki kontrastu, np. w kreacji bohaterów – Ramzes „surowy nawet dla siebie” i Horus „zapłakał nad śmiercią dziada”;
- zaskakujący zwrot akcji – informacja, że opuchliznę nogi wywołało jednak ugryzienie pająka a nie pszczoły; chory stary Ramzes odzyskuje siły a młody i wydawało się zdrowy i silny Horus umiera.
Autor: Paweł Wyszkowski
Z legend dawnego Egiptu
- Z legend dawnego Egiptu - opracowanie
- Geneza utworu
- Problematyka utworu
- Gatunek literacki
- Nawiązania i bibliografia
- Charakterystyka postaci