Motyw emigracji - Motyw emigracji w muzyce

muz. Duke Ellington, Siergiej Rachmaninow i The World Quintet, choreografia Boris Ejfman, Who’s Who musical baletowy

Dwuaktowy spektakl inspirowany komedią filmową Billy Wildera Pół żartem, pół serio. Opowiada historię Alexa i Maxa, tancerzy Teatru Maryjskiego, którzy po Rewolucji Rosyjskiej latach dwudziestych XX wieku wyemigrowali do Ameryki. Ich umiejętności nie przydają się w Nowym Świecie, lecz dzięki żeńskiemu przebraniu otrzymują angaż w rewii „The Show Girls”. Alex zakochuje się w Lynn - solistce rewii i pomimo początkowych trudności ich miłość szczęśliwie rozkwita. Do Maxa zaleca się reżyser filmowy – Bill, który nalega na małżeństwo nie zdając sobie sprawy z tego, że uległ czarowi przebranego mężczyzny. Maxowi udaje się uniknąć ślubu, lecz pomimo tego rozczarowany Ameryką postanawia wyjechać i szukać szczęścia gdzie indziej. Alex odnajduje się w nowej rzeczywistości i zakłada własny zespół „American Ballet”, w którym łączy z powodzeniem elementy rosyjskiego tańca klasycznego i muzyki amerykańskiej. Warstwa muzyczna jest rodzajem collage’u, który odzwierciedla połączenie odmiennych kultur. Symbolem kultury rosyjskiej jest muzyka Rachamaninowa (Andante con moto z Tańców symfonicznych op. 45, Adagio sostenuto z II Koncertu fortepianowego c-moll op. 18 i Vocalise Pieśń nr 14 op. 34). Kulturę nowojorskiego Brooklynu symbolizuje muzyka jazzowa (Duke Ellingotn) i klezmerska (The World Quintet).

muz. i wyk. FarbenLehre, sł. Wojciech Wojda, Oto emigranci (płyta Bez pokory)

Tekst opowiada o mechanizmach remigracji i życiu emigrantów. Do emigracji zmuszeni zostają mieszkańcy wielu różnych krajów. Nierzadko wyjeżdżają „[¼] jednostki najlepsze
Wszechstronnie uzdolnione, / zmuszone do ucieczki”. Pomimo tego, że próbują wtopić się w nowe społeczeństwo, to ich życie w obcym kraju różni się od życia rdzennych mieszkańców, np.: „Emigrantom nikt nie każe nosić munduru / [¼]Emigrantom brakuje czasu na kolację
Pracują, / gdy inni mają wakacje...”. Tworzą nową społeczną jakość: „Ideowo niezależni tworzą własną kulturę”. Życie emigrantów jest próbą charakteru: „Emigrantom żaden hotel nie zagwarantuje miejsca / Śpią parami pod kocami na brudnej Stacji Metra”. Zdają sobie sprawę z tego, że nie są mile widzianymi gośćmi w obcym kraju, lecz jednocześnie nie mają po co wracać do ojczyzny.

Inne przykłady muzyczne

• muz. S. Niewiadomski, sł. Or-Ot Grób Wikinga op. 22 (grób emigranta)
• T. Wielecki Poemat ekstrawertyczny (emigracja wewnętrzna)
• J. Wiliams Angela’s Ashes (Prochy Angeli) muzyka filmowa (historia irlandzkich emigrantów)
• muz., sł. i wyk. J. Kaczmarski Opowieść pewnego emigranta, (płyta Kosmopolak) (dylematy emigranta)
• muz. i sł. G. Ciechowski, wyk. Republika, Biała flaga 91(płyta 1991) (emigracja Polaków)
• muz. S. Wysocki i P. Klatt, sł. P. Klatt, wyk. Róże Europy Jesień to pora emigrantów (płyta Poganie! Kochaj i obrażaj) (nostalgia emigranta)