Motyw kobiety - Motyw kobiety w muzyce

muz. Stanisław Moniuszko, sł. Jan Czeczot Prząśniczka z cyklu Śpiewnik domowy

Opowieść o młodej, płochej prządce prezentowana za pośrednictwem falującej linii melodycznej: „U prząśniczki siedzą jak anioł dzieweczki, / przędą sobie, przędą jedwabne niteczki”. Wstęp i akompaniament ilustrują nieustanny ruch kołowrotka: „Kręć się, kręć wrzeciono, / wić się tobie, wić!” Przed wypłynięciem do Królewca, młody chłopiec, płacząc, żegna się z ukochaną. Dziewczyna pamiętała o nim trzy dni, po czym skłoniła się ku innemu zalotnikowi: „Inny się młodzieniec podsuwa z ubocza / i innemu rada dziewczyna ochocza”. Niestałość prządki – wyrażoną symbolicznie w słowach „[…] – prysła wątła nić…[…]” – podkreśla następująca po nich cezura. W wersie „Wstydem dziewczę płonie […]” występuje zwolnienie z podkreśleniem słowa „wstydem”, a napomnienie: „wstydź się, dziewczę, wstydź!” wzmacnia końcowe akordy.

muz. Włodzimierz Nahorny, sł. Jonasz Kofta, wyk. Bogusław Mec Jej portret płyta Bogusław Mec – 2, The best

Trudno jest poznać prawdę o kobiecie, gdyż nawet ona sama jej nie zna. W pamięci mężczyzny pozostaje złoty śmiech, rozbłyskający w szarości dnia, przerwany w połowie, czuły gest. Nieokreśloność kobiety nie przeszkadza mężczyźnie snuć marzeń o wspólnej przyszłości, wspominać czułe chwile i rysy twarzy. Ocalone wspomnienie, jak niedokończony portret, jak talizman, będzie mu towarzyszyć wszędzie: „Czy będziesz przy mnie, czy nie będziesz”. Będzie niósł drogie wspomnienie przez życie, jak obdarowany cennym dziełem.

Inne przykłady muzyczne

L. van Beethoven Für Elise (Dla Elizy) (wspomnienie ukochanej kobiety)
muz. F. Schubert, sł. W. Müller Piękna młynarka (cykl portretów ukochanej kobiety)
muz. F. Schubert, sł. J.W. Goethe Małgorzata przy kołowrotku (muzyczny portret prządki)
muz. R. Schumann, sł. A. von Chamisso Miłość i życie kobiety op. 42 (studium przeżyć kobiety)
muz. G. Verdi, libretto M.F. Pave według V. Hugo aria La donna è mobile (Kobieta zmienną jest) z opery Rigoletto (niestałość kobiet)
muz. A. Zieliński, sł. A.L. Moczulski, wyk. Skaldowie Prześliczna wiolonczelistka (płyta Cała jesteś w skowronkach) (zachwyt nad wiolonczelistką)
muz. J. Borysewicz, sł. A. Mogielnicki, wyk. Budka Suflera Nie wierz nigdy kobiecie (płyta Za ostatni grosz) (mężczyzna ofiarą kobiety)
sł. A. Saraniecka, muz. i wyk. R. Przemyk Mały poeto jestem kobietą (płyta Mało zdolna szansonistka) (przerysowany portret kobiety)
muz. J. Satanowski, sł. A. Ozga, wyk. E. Geppert Lukrezia Borgia (płyta Śpiewajmy) (testament Lukrezii Borgii)
muz. W. Olszak, sł. J. Cygan, wyk. E. Górniak Jestem kobietą (płyta Dotyk) (kobieta niebezpieczna jak żywioły)