Motyw muzyki - Motyw muzyki w malarstwie

Francisco Ribalta Muzykujący Anioł i św. Franciszek

Scena rozgrywa się w skromnym pokoju zakonnika, w którego zwyczajne życie wdziera się nagle anioł grający na gitarze. Na twarzy św. Franciszka maluje się zdziwienie, strach i zachwyt równocześnie. To muzyka niebios, którą anioł umila czas świętemu. Możemy się tylko domyślać, jak ona brzmi, ale z wyrazu twarzy świętego wynika, że jest niezwykła. Sposób, w jaki anioł patrzy na zakonnika, świadczy o szacunku dla niego i radości płynącej z misji, z którą zjawił się w tych skromnych progach. Muzyka w tym obrazie jest darem, ukojeniem i wyrazem uznania za godne życie. Muzyka ta ma również dodać sił zakonnikowi, by umocnić go w wierze i w misji, którą spełnia.

Marc Chagall Skrzypek

Na pierwszym planie widzimy grającego na skrzypcach mężczyznę, który był ważną postacią w życiu artysty. Być może stojący za skrzypkiem młodzieniec to sam młodziutki Chagall, który żył z grajkiem w tej samej wiosce. Obraz ten w całości nawiązuje do wspomnień z dzieciństwa. To poetycka wizja wioski. Muzyka dla artysty była nieodłącznym elementem jego życia, towarzyszyła wszystkim żydowskim świętom, które tak często przedstawiał na swoich płótnach. W tym przypadku muzyka wywołuje wspomnienia z dzieciństwa, do których autor często powraca w swojej twórczości.

Inne przykłady malarskie:

• Hieronim Bosch Ogród ziemskich rozkoszy (fragmenty płótna przedstawiające ludzi przygniecionych wielkimi instrumentami)
• Melozzo de Forli Anioł grający na lutni (idylliczna scena przedstawiająca anioła o niebiańskim wyrazie twarzy skupionego na grze na lutni)
• Lorenzo Costa Koncert (trójka śpiewających muzykantów)
• Matteo di Giovanni Wniebowzięcie Maryi (wizerunek Matki Boskiej unoszonej przez anioły grające na różnych instrumentach)
• Mistrz Legendy św. Łucji Maryja Królowa niebios (Maryja w otoczeniu anielskich chórów)
• Rafael Święta Cecylia (symboliczne ujęcie cech muzyki sakralnej)
• John Everett Millais Niewidoma dziewczyna (portret niewidomej dziewczyny trzymającej harmonię – prawdopodobnie muzyka była dla niej jednym z pełniejszych przeżyć, jakie mogła doznać)
• Frederick George Watts Nadzieja (osamotniona kobieta symbolizująca Nadzieję próbuje grać na lirze)
• Jan Vermeer van Delft Lekcja muzyki (kobieta z mistrzem w jasnym wnętrzu ucząca się grać na wirginale)
• Jacobs Ochtervelt Kobieta grająca na Wirginale (w czerwonej sukni kobieta gra na wirginale w otoczeniu psów i przyjaciół)
• Édouard Manet Flecista (postać chłopca skupionego na grze na flecie)
• Gustav Klimt Fryz Beethovena (artysta oddaje hołd muzyce poprzez namalowanie portretu wybitnego muzyka)