Motyw poety/poezji - Motyw poety/poezji w malarstwie

Nicolas Poussin Natchnienie poety

Oto na górę Parnas przychodzi poeta, prosząc o natchnienie. Siedzący Apollo (opiekun dziewięciu muz) jedną ręką trzyma lirę, na której wspiera drugą dłoń wyciągniętą w kierunku papieru, w ten sposób sugerując twórcy temat i sposób pisania. Obok boga stoi jedna z muz oraz dwaj mali geniusze (jeden w powietrzu) trzymający wieńce laurowe, symbol wiecznej sławy. Wieńców jest aż trzy, co może sugerować, że Poussin nawołuje do łączenia trzech sztuk – poezji, muzyki i malarstwa. Jeden z geniuszy trzyma wieniec nad głową poety, drugi stoi obok trzech książek. Są to księgi Iliady, Odysei i Eneidy. Rozwiązuje się zatem zagadka – muzą jest Kaliope, opiekunka poezji epickiej.

 

Rafael Santi Parnas

Fresk przedstawia Apolla w otoczeniu muz i literatów. Postać boga została namalowana w centrum, jego głowę wieńczy wawrzyn. Apollo gra na lirze, dookoła niego stoją muzy, które trzymają charakterystyczne dla siebie atrybuty. Głowy twórców zdobią wieńce laurowe, symbole nieśmiertelnej sławy. Rafael namalował osiemnastu poetów. Wśród dziewięciu twórców antycznych jest Safona, która siedzi, trzymając pergaminowy zwój. Do dziewięciu współczesnych zaliczyć należy Petrarkę i Dantego. Dziewięć jest także muz. Symbolika liczby jest tu nie bez znaczenia. Odnosi się do chrześcijańskiego dogmatu o Trójcy Świętej, oznacza doskonałość i pełnię. Fresk miał pokazywać pontyfikat Juliusza II jako szczęśliwe czasy dla poezji i sztuki. Rafael malował stanze (pokoje) watykańskie, począwszy od 1508 roku. Znajdują się na II piętrze.

 

Inne przykłady malarskie:

  • Józef Oleszkiewicz Portret Adama Mickiewicza (portret wieszcza)
  • Roman Kramsztyk Portret poety Jana Lechonia (portret polskiego poety)
  • Baldassare Peruzzi Muzy (tańczące z Apollinem muzy)
  • Pompeo Batoni Apollo i dwie muzy (muzy uosabiające poezję i muzykę)
  • Andrea Mantegna Parnas (mitologiczna góra zamieszkiwana przez Apolla)
  • Simon Vouet Erato (muza odpowiedzialna za poezję miłosną; przedstawiano ją z małą lirą)
  • Camille Roqueplan Euterpe (muza odpowiedzialna za poezję liryczną; przedstawiano ją z aulosem)
  • Gustave Courbet Portret Baudelaire’a (portret francuskiego poety)
  • Marc Chagall Poeta (portret Mazina, jednego z przyjaciół artysty)