Król Edyp - Nawiązania i bibliografia

Kontynuacje i nawiązania

Z greckiej tragedii wywodzi się powstała w epoce renesansu tragedia humanistyczna (jest nią Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego) oraz powstała w baroku, a posiadająca cechy typowe dla oświecenia, tragedia klasycystyczna (z literatury powszechnej warto wymienić Fedrę Jeana Racine’a, a z polskiej Barbarę Radziwiłłównę Alojzego Felińskiego). Istnieją również liczne nawiązania w polskiej literaturze zarówno do Sofoklesa (Ernest Bryll, Rekonstrukcja chóru Sofoklesowego), jak i postaci Edypa (Juliusz Słowacki, Kordian – tytułowy bohater porównuje się z Edypem).

Ponadto do postaci Edypa można znaleźć nawiązanie nie tylko w literaturze. Użył jej żyjący na przełomie XIX i XX wieku austriacki neurolog, Zygmunt Freud. Był on twórcą jednego z istotnych kierunków współczesnej psychiatrii – psychoanalizy. Freud kompleksem Edypa nazwał zachowanie występujące u małych chłopców, które polega na podświadomym pożądaniu matki i wrogości wobec ojca. Analogiczne zachowanie małych dziewczynek – pożądanie ojca i wrogość wobec matki – również wiąże się z mitem greckim (wykorzystanym przez Sofoklesa w innym utworze). Nazywa się kompleksem Elektry.

Bibliografia

Polecane wydania Króla Edypa

• Sofokles, Król Edyp, przeł. Stefan Srebrny, Wrocław 1952.
• Sofokles, Król Edyp, (w:) Ajschylos, Sofokles, Eurypides, Antologia Tragedii Greckiej,
  przeł. Kazimierz Morawski, Kraków 1989, s. 243–302.

Literatura przedmiotowa

• Andrzej Banach, Wybór Maski, Kraków 1984.
• Arystoteles, Poetyka, przeł. Henryk Podbielski, Wrocław 1989