Motyw diabła - Ogólnie o problemie
Diabeł to ogólne określenie demonów, szatanów, złych sił. W Biblii to upadłe anioły, które sprzeciwiły się Bogu i za to zostały wypędzone z Nieba. Diabeł to również kusiciel namawiający człowieka do złamania przyrzeczenia Bogu – szatan w Księdze Rodzaju ukazuje się pod postacią węża. W Księdze Hioba z kolei pojawia się jako oskarżyciel i przeciwnik człowieka (wskazuje na to także źródłosłów hebrajski), który chce zniszczyć miłość Boga do ludzi. Apokalipsa św. Jana ukazuje go natomiast pod postacią Bestii i przypisuje mu cyfrę 666.
Diabły występują też w mitologiach i wierzeniach ludowych jako czarty, biesy (złe duchy, istoty demoniczne). W kulturze utrwaliło się wyobrażenie diabła: brzydkie, rogate stworzenie, często przedstawiane w piekielnych czeluściach.