Zemsta - Informacje wstępne

Geneza utworu

Zemsta została napisana w latach 1832-1833, a źródłem do powstania utworu stał się autentyczny proces właścicieli zamku w Odrzykoniu, w pierwszej połowie XVII wieku: Piotra Firleja i Jana Skotnickiego. Na akta sprawy natrafił Aleksander Fredro, stając się w roku 1828 właścicielem połowy starego zamku odrzykońskiego, który otrzymała w posagu jego małżonka Zofia, z domu Skarbek.

Historia sporu o zamek

Piotr Firlej był dumnym wojewodą i właścicielem „zamku dolnego”, natomiast pieniacz i awanturnik, Jan Skotnicki miał w posiadaniu „zamek górny”. Dumnemu Firlejowi nie spodobało się sąsiedztwo „chudopałka” Skotnickiego, któremu starał się dokuczyć na każdym kroku. W końcu jako zupełnie „niewinny”, wytoczył sprawę sąsiadowi, którą jednak przegrał, ale spór pomiędzy współwłaścicielami zamku trwał nadal. Ślub Piotra Firleja z kasztelanką Zofią Skotnicką w roku 1638 położył kres waśniom. Ten konflikt stał się głównym tematem Zemsty.