Podstawowe informacje o bohaterze
Antek jest bohaterem powieści Reymonta Chłopi. Mężczyzna pracował na ziemi swego ojca, wielkiego gospodarza, Macieja Boryny. W wyniku konfliktu i bójki z ojcem zostaje wraz z rodziną wyrzucony z gospodarstwa Macieja. Mężczyzna jest bratem Grzeli, Magdy i Józki, mężem Hanki. Bohater utrzymuje zażyłą znajomość ze swoją macochą, w wyniku której zostaje wyizolowany z gromady. Przez pewien czas pracuje w tartaku. Bierze udział w walce o las, w trakcie której zabija borowego (który wcześniej zadał Maciejowi śmiertelną ranę).
Charakterystyka zewnętrzna
Mężczyzna był postawny i bardzo silny. Czytamy, że był
Wysoki, prosty, śmigły, w pasie cienki, w barach rozrosły, gibki; a twarz miał długawą, suchą, nos kiej ten dziób jastrzębi, jeno nie taki garbaty, oczy wielkie, sinozielone, a te brwie, to jakby kto węglem krychę pociągnął przez całe czoło, od skroni prawie szły do skroni […], a czoło miał wyniosłe, ino na pół przysłonięte równo obciętymi, ciemnymi prawie czarnymi włosami i wąsy golił do cna jak wszyscy, że mu ino te białe zęby grały w czerwonych wargach.
Bohater był niewątpliwie bardzo silny i mocny, skoro powalił Mateusza (por. również ocenę Jagny – Antek jak smok, który łapie mocno w pas i niewoli).
Charakterystyka wewnętrzna
Gdy poznajemy Antka, bohater jawi się nam jako uparty i ambitny mężczyzna, który chce przejąć gospodarstwo ojca. Dumny Antek (ojciec i mąż) źle się czuje w domu Macieja, bowiem mężczyzna bardzo ciężko pracował, a mimo to wciąż musiał się prosić o pieniądze (por. scenę na jarmarku). Bohater zatem chce samodzielności i niezależności. Jest bardzo przywiązany do ziemi i okazuje się rozważnym gospodarzem. Zanim jednak to nastąpi, Antek ujawni najgorsze cechy swego charakteru. Mężczyzna, mimo że miał świadomość praw, jakimi rządzi się społeczność, poddaje się gwałtownemu uczuciu namiętności. Upokarza tym samym ojca i żonę, która okazuje się bardzo lojalna i silna. Wypędzony z domu Macieja, zazdrosny o Jagnę pogrąża się w alkoholizmie. W tej trudnej sytuacji finansowej nie pomaga Hance. Staje się samotnikiem, który podąża własnymi ścieżkami. Mężczyzną targają sprzeczne emocje, np.: rozmyślania Hanki, która stwierdza, że Antek jest
czasem taki, że i do rany przyłóż, to znów całe tygodnie ledwie bąknie jakie słowo i ani spojrzy.
Bohater ma bowiem świadomość, że podtrzymując zażyłą znajomość z Jagną źle robi i żal mu żony, co nie zmienia jednak faktu, że rośnie w nim pretensja do ślubnej, że wniosła za mało ziemi w posagu. Mimo że wzbiera w nim nienawiść do ojca, to nie mamy wątpliwości, że bardzo kocha Macieja (por. scena w lesie – podjęty zamiar morderstwa, opamiętanie się, szał gniewu i zemsta na borowym). Odrzucony przez gromadę (por. scenę potępienia z ambony) z czasem ponownie zyskuje akceptację społeczności. Posiada bowiem cechy przywódcze, a ponadto ostatecznie opowiada się po stronie ogółu, uznając tym samym siłę społeczności, por. scenę wygnania Jagny ze wsi i słowa Antka:
W gromadzie żyję, to i z gromadą trzymam!
Wybuchowy, porywczy i zamknięty w sobie ostatecznie opanowuje namiętności. Zapamiętały zarówno w miłości, jak i nienawiści (ma tzw. ognisty temperament) zmienia się po pobycie w więzieniu. Jego przemiana widoczna jest w stosunku do żony, która zaimponowała mu swoją zaradnością i pracowitością. Bohater je postacią dynamiczną, bowiem dostrzegamy zmianę jego stosunku do rzeczywistości oraz najbliższych.