Popiół i diament - Alek Kossecki

Podstawowe informacje o bohaterze

Alek jest młodszym synem adwokata Antoniego Kosseckiego. W czasie wojny mieszka tylko z matką, jego ojciec przebywa bowiem w obozie koncentracyjnym Gross-Rosen, a brat, Andrzej, działa w AK. Sam Alek jest za młody, by walczyć, jednak bardzo by tego chciał. Dlatego wraz z kolegami zakłada grupę na wzór organizacji podziemnych. Kiedy w trakcie sprzeczki między przywódcą grupy, Jurkiem Szretterem a Januszem Kotowiczem dochodzi najpierw do bójki, a potem do zabójstwa Kotowicza, Alek zachowuje kamienną twarz, choć wewnętrznie sprawa porusza go bardzo.

Charakterystyka

Alek jest podatny na wpływy kolegów. Jurek Szretter, chłopak o niezwykle silnej osobowości, całkowicie nad nim dominuje. Potwierdzają to dwie charakterystyczne sytuacje. Pierwszą z nich jest kradzież trzech i pół tysiąca złotych ze schowka, w którym jego matka trzymała pieniądze. Alek przyniósł je na zlecenie Szrettera, by dołożyć się do zakupu broni, dzięki której chłopcy chcieli zrównać się z „prawdziwymi mężczyznami”, żołnierzami zabijającymi innych ludzi. Prawdziwe męstwo to dla nich umiejętność zabicia drugiego człowieka i zachowanie po tym zimnej krwi. Alek nie ma własnego zdania, jest zafascynowany Szretterem. Ale nawet jeśli coś zaczyna mu się nie podobać, nie potrafi tego okazać. Jest tchórzem. Po tym, gdy Szretter zastrzelił Janusza Kotowicza, Alek nie ma w sobie wystarczająco siły, by sprzeciwić się swojemu przywódcy. Choć jest przerażony, udaje niewzruszonego. To druga sytuacja, w której uwidacznia się słabość jego charakteru.

Ponadto, Alek jako siedemnastolatek, jest bardzo niedojrzały. Wydaje się nie rozumieć, że wojna to nie zabawa, ale tragedia, w czasie której giną tysiące ludzi. On i jego koledzy, pokolenie „opętanych wojną”, demoralizują się nawzajem. Najwyższą wartością staje się dla nich siła, przemoc i brak skrupułów, nie zaś szlachetna walka w imieniu wyższych idei, jaką reprezentowali ich starsi bracia z pokolenia Kolumbów. Alek poddał się całkowicie destrukcyjnemu wpływowi wojny, która ukształtowała jego psychikę tak, a nie inaczej przede wszystkim ze względu na to, że okres jej trwania pokrył się z okresem dorastania chłopaka.

W domu Alek zachowuje się zdecydowanie inaczej niż w koleżeńskiej grupie. Brak silnej ojcowskiej ręki wyraźnie daje o sobie znać. Chłopak, rozpieszczony do cna, nie słucha matki. Nie stanowi dla niej wsparcia, buntuje się i znika na całe godziny, dnie i noce. Autorytetem jest dla niego Jurek Szretter, a nie Alicja Kossecka. Nie umie docenić jej starań – tego, że sama musi ona zarabiać na życie, prowadząc warsztat tkacki. Alek ma świadomość faktu, że jego mama jest bezradna wobec tego, w jaki sposób on się zachowuje i że bez względu na wszystko, będzie po jego stronie, wykorzystuje to więc.

Alek nie ma też dobrego kontaktu ze starszym bratem. Niemal przez cały okres wojny nie miał z nim do czynienia, braterskie poczucie bliskości było mu więc obce. Czuje żal do brata za to, że ten zostawił go i wrócił już po wszystkim. Ujawnia się to w momencie, gdy bracia spotykają się we wspólnym pokoju w dniu, w którym Szretter zastrzelił Kotowicza. Alek wewnętrznie bardzo przeżywa zaistniałą sytuację, nie umie jednak znaleźć wspólnego języka z Andrzejem, by opowiedzieć mu o swoich rozterkach. Kiedy zaczyna płakać, a Andrzej próbuje się dowiedzieć, co się stało, Alka stać tylko na odpowiedź: „nienawidzę cię, nienawidzę”.