Trans-Atlantyk - Gatunek literacki

Powieść awangardowa Gombrowicza

Powieściopisarstwo Gombrowicza jest zupełnie nowatorskie, odmienne od dotychczas znanych sposobów kształtowania powieściowego świata. Pisarz zapoczątkowuje w Polsce prozę awangardową i jest jej (mimo wielu godnych następców) chyba najlepszym przedstawicielem. Jest on świadom, że niewiele można nowego powiedzieć – stąd miesza, przetwarza, nadaje nowe znaczenia motywom, tematom, wątkom. Każde dzieło Gombrowicza stanowi przez to ewenement na tle pozostałych klasyków z kanonu literatury wysokiej.

Stylizacja barokowa

Powieść Trans-Atlantyk jest znakomitą literacką stylizacją. Przywodzi ona mianowicie na myśl swą formą sarmacką gawędę, rodem z Pamiętników Paska. Stylizacja ta jest bardzo szeroko zakrojona – dotyczy niemal wszystkich elementów powieściowego świata. Zwraca uwagę już kunsztowny, trudny nieco w odbiorze, pełen archaizmów i neologizmów język. Także wskazanie ulubionych rozrywek Polaków na emigracji ma związki z tradycją barokową. Kuligi, pojedynki, zabawa, rozmowy o zdobyczach nauki – wszystko to znamy doskonale z Polski sarmackiej.