Motyw anioła - Motyw anioła w literaturze

Pieśń o Rolandzie

Śmierci Rolanda towarzyszy niesamowite wydarzenie – przybywają do niego wysłannicy Boga z archaniołem Gabrielem na czele. Właśnie Gabriel bierze od niego rękawicę, którą rycerz ofiarowuje Bogu. Trzej aniołowie: Cherubin, Michał i Gabriel biorą Rolanda do nieba w uroczystej procesji, a następnie składają jego duszę przed Bogiem. W utworze Gabriel opiekuje się również Karolem Wielkim, zsyła mu sny dotyczące bitwy i wspomaga go w walkach.

Zygmunt Krasiński Nie-Boska komedia

Anioł Stróż przylatuje, aby zapowiedzieć ślub i narodziny dziecka, po czym znika. Jego przewidywania się sprawdzają.Gdy Mężowi ukazuje się Dziewica, on wiernie podąża za nią. Cieszy się, że opuścił chrzciny Jerzego Stanisława, a tym samym świat zwyczajnych ludzi. Piękna kobieta prowadzi go aż na skraj przepaści, przed śmiercią ratuję go Anioł Stróż. Mąż odrywa, że podążał za trupem. Anioł radzi mu, aby wrócił do żony i dziecka.

Juliusz Słowacki Anhelli

Anioły pojawiają się w utworze często: anielica Eloe zostaje wygnana z nieba za miłość do człowieka, sama opiekuje się grobami wygnańców; aniołowie obserwują sceny w obozie wygnańców; Eloe składa na swoich skrzydłach ciało Ellenai do grobu; aniołowie przychodzą do wygnańców, którzy dopuścili się ludożerstwa – zostają wyśmiani; aniołowie pokazują znak od Boga – ludność umiera z imieniem Chrystusa na ustach. Następnie ukazują się Anhellemu i oznajmiają, że jego ziemska wędrówka niedługo dobiegnie końca; przy zmarłym Anhellim siedzi piękny anioł; Eloe nie pozwala go wybudzić.

Gabriel Garcia Marquez Bardzo stary pan z olbrzymimi skrzydłami

Na podwórko Pelagiusza i Elisendy spada anioł. Ludzie patrzą w zdziwieniu na jego ogromne skrzydła. Anioł szamocząc się, próbuje wstać z ziemi. Para chce się z nim porozumieć, jednak jest to niemożliwe, bo on mówi w innym języku. Sąsiad informuje ich, że jest to anioł, który przyszedł na ziemię, żeby zabrać ich chore dziecko. Anioł zostaje więc umieszczony w klatce. Wzbudza wiele emocji w mieszkańcach wioski – obserwują go i dotykają. Pelagiusz i Elisanda pobierają za to opłaty. W końcu wzbogacają się, a zainteresowanie aniołem maleje, bo ludzie znajdują sobie nowy obiekt zainteresowań. Anioł powoli odzyskuje siły, aż pewnego dnia odlatuje.

Zbigniew Herbert Siódmy anioł

W niebie panuje nadzwyczajny porządek. Każdy anioł czymś się charakteryzuje i jest to niezmienne. Gabriel jest „podporą tronu”, Rafael – „stroicielem chórów”, Azrael – „kierowcą planet”, Michał – „hetmanem zastępów”, Azrafael – „dekoratorem świata, opiekunem bujnej wegetacji”, Dedrael – „apologetą i kabalistą”. Siódmy anioł, Szemkel, nie jest do końca określony, jest niedoskonały. Malarze nie wiedzą jak go przedstawiać, więc malują go wzorując się na pozostałych aniołach. W rzeczywistości:

Szemkel

jest czarny i nerwowy
był wielokrotnie karany
za przemyt grzeszników.

Inne przykłady literackie:

• Lament świętokrzyski (Matka Boska ma żal do anioła Gabriela, za to, że zwiastował jej radość, a otrzymała tylko wielkie cierpienie);
• Dante Alighieri Boska komedia (postać Lucyfera – zbuntowanego anioła, spotkanie archanioła Gabriela w Raju);
• Johann Wolfgang Goethe Faust (anioły toczą walkę z szatanami o duszę Fausta);
• Michaił Lermontow Anioł śmierci (anioł jako postać zjawiająca się podczas konania);
• Narcyza Żmichowska Poganka (pieśń o aniołach wpleciona w treść powieści);
• Teofil Lenartowicz Za aniołem (chęć opuszczenia wszystkiego i odejścia w nieznane wraz z aniołem);
• Antoni Słonimski Anioł walczący z Jakubem (motyw groźnego anioła);
• Bolesław Leśmian Anioł (anioł latający nisko nad ziemią);
• Zbigniew Herbert Przesłuchanie anioła (anioł jako istota niewinna, tortury „anioła”);
• Jan Twardowski Aniele Boży (rola anioła w życiu człowieka);
• Dorota Terakowska Tam gdzie spadają anioły (dziewczynka przygląda się walce białych i czarnych aniołów, jej Anioł Stróż spada na ziemię).