Motyw heroizmu - Motyw heroizmu w muzyce

Aleksander Skriabin Prometeusz (Poemat ognia) op. 60

Tytuł wskazuje na związek przesłania dzieła z Prometeuszem, mitycznym bohaterem, który wykradł Zeusowi ogień, aby podarować go ludziom. Utwór otwiera „mistyczny” akord (g-h-dis-fis-a-cis), zwany „prometejskim”. Napięcie narasta wraz z wprowadzaniem kolejnych ośmiu tematów przez następujące instrumenty: Temat udręczenia – flet, Temat marzenia – klarnet, Temat polotu – fagot, Temat tworzenia – skrzypce, Temat trwogi – róg, Temat woli – trąbka, Temat pewności siebie – tuba, Temat protestu – puzon. Przesłanie programu podkreśla zastosowanie specjalnego fortepianu (clavier à lumière), emitującego zmienne pod względem intensywności świetlne refleksy towarzyszące wydobyciu dwunastu dźwięków skali chromatycznej: c – czerwony, cis – fioletowy, d – żółty, es – stalowy, e – jasnoniebieski, f – ciemnoczerwony, fis – niebieski, g – pomarańczowy, as – purpurowy, a – zielony, h – jasnoniebieski, b – stalowy.

Lady Pank Wspinaczka, czyli historia pewnej rewolucji (płyta Strach się bać)

Refleksja nad ceną poniesioną za heroiczne czyny. Walka opisana jako niebezpieczna wędrówka na szczyt, na wzór herosów przeszłości. Nie wszyscy byli w stanie sprostać trudom długotrwałej walki, niektórzy spadli w dół. Pomimo przejmującego strachu, wiatru i śniegu sypiącego w oczy, nikt nie ustawał we wspinaczce. Trzy cnoty zagrzewały bohaterów: Nadzieja, Wiara i Złość. Wspinacze pięli się do góry, aby znaleźć się jak najdalej od zła na dole. Nie chcieli dłużej grać narzuconych im siłą ról. Wspólny wysiłek stworzył braterskie więzy, choć nie wszyscy dochowali wierności ideałom. Osiągnąwszy szczyt ogarnęło ich uczucie radości, lecz wszystkich pokonał brak tlenu.

Inne przykłady muzyczne

• Ludwig van Beethoven Die Geschöpfe des Prometheus (Twory Prometeusza) (apologia bohaterstwa)
• Claude Debussy, balet Męczeństwo świętego Sebastiana (heroizm świętości)
• muz. Zygmunt Noskowski, sł. C. K. Norwid Kantata o bohaterze (Pogrzeb generała Bema) (hołd bohaterowi)
• Dymitr Szostakowicz, VII Symfonia Miastu Leningradowi op. 60 (heroizm obrońców miasta)
• muz. Andrzej Panufnik, sł. R. Dobrowolski Warszawski dzieci (heroizm powstańców)
• Aleksander Tansman, Hommage À Lech Wałęsa (heroizm w walce z komunizmem)
• Wojciech Kilar Śmierć jak kromka chleba muzyka filmowa (heroizm w walce z komunizmem)
• muz. Cz. Niemen, sł. C.K. Norwid Bema pamięci żałobny rapsod (płyta Niemen Enigmatic) (uczczenie śmierci bohatera)
• muz. P. Zander, sł. M. Ostrowska, wyk. Lombard Rzuć broń! (i cześć bohaterom) (płyta Welcome Home ) (śmierć bohatera wojennego)
• muz. i sł. Mezo Głosy (płyta Mezo-Dekada 1997-2007) (krytyczna refleksja nad bohaterstwem)