Pamiątki Soplicy - Nawiązania i bibliografia

Kontynuacje i nawiązania

Podobieństwo gatunkowe:

• Jan Chryzostom Pasek Pamiętniki

Stylizacja języka utworu na gawędę:

• Adolf Dygasiński Pan Jędrzej Piszczalski
• Witold Gombrowicz Trans-Atlantyk
• Melchior Wańkowicz W technokratycznej tysiąc i jednej nocy
• Ksawery Pruszyński Opowieści

Nawiązania do Pamiątek Soplicy (wg Zygmunta Szweykowskiego):

• Juliusz Słowacki Preliminaria peregrynacji na Wschód
• Zygmunt Krasiński Panie Kochanku (przerobiony dziesiąty rozdział Pamiątek… pt. Pan Wołodkowicz)
• Adam Mickiewicz Pan Tadeusz (nawiązania do obyczajowości; nazwiskiem Soplicy nazwany został główny bohater Pana Tadeusza)
• Michał Czajkowski Gawędy i opowiadania kozackie; Stefan Czarniecki (postacie wykreowane na wzór Soplicy)
• Józef Ignacy Kraszewski Pamiętnik Mroczka (podobna technika opowiadań)

Obraz szlachty w utworach staropolskich:

• Jan Kochanowski Odprawa posłów greckich (aluzja do braku zgody polskiej szlachty)
• Mikołaj Rej Żywot człowieka poczciwego (życie szlachcica na wsi)
• Mikołaj Rej Figliki (krytyczny i satyryczny zarazem obraz szlachty)
• Andrzej Frycz Modrzewski O poprawie Rzeczypospolitej (postulat o ograniczeniu władzy szlachty i wprowadzeniu rządów demokratycznych)
• Jan Andrzej Morsztyn – Wiersze (obraz życia dworskiego)
• Wacław Potocki Pospolite ruszenie teraźniejsze (szlachta leniwa, nieskora do walki i niezorganizowana)

Obraz szlachty w utworach późniejszych:

• Jędrzej Kitowicz Opis obyczajów za panowania Augusta III (obyczaje szlacheckie)
• Ignacy Krasicki Do króla (krytyka szlachty)
• Adam Naruszewicz Wiek zepsuty (krytyka szlachty)
• Henryk Sienkiewicz Trylogia (polska siedemnastowieczna szlachta)
• Władysław Reymont Chłopi (szlachta skłócona z ludnością wiejską)
• Witold Gombrowicz Ferdydurke (szlachta w Bolimowie)

Bibliografia przedmiotowa

• Z. Lewinówna, Posłowie, [w:] H. Rzewuski, Pamiątki Soplicy, Warszawa 1983.
• A. Waśko, „Pamiątki Soplicy” na tle programowych wypowiedzi Henryka Rzewuskiego, „Pamiętnik Literacki” 1991, nr 1.